انجام پایان نامه به ریزکاری‌های زیادی نیاز دارد تا دانشجویان بتوانند مسیر آموزشی که طی کرده‌اند را به سلامت به پایان برسانند. اما همان‌طور که می‌دانید، با توجه به اینکه در ایران راهنمای مناسبی برای توجیح دانشجویان برای بهتر به ثمر رساندن پایان‌نامه وجود ندارد، اکثر این افراد وقتی به این مرحله می‌رسند، سردرگم هستند و طبیعتاً نمی‌دانند که باید از کجا شروع کنند.
به همین جهت ما در این مقاله قصد داریم تجربیات‌مان را در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم تا راحت‌تر با فراز و نشیب‌های انجام پایان نامه کنار بیایید. البته همان‌طور که می‌دانید، در مقاطع مختلف، پایان‌نامه‌ها ممکن است از ویژگی‌های به‌خصوصی برخوردار باشد و انجام دادن آن نیز شرایط ویژه‌ای را طلب کند که با این حال در اکثر موارد کلیت انجام پایان‌نامه به یک شکل است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
راهنمای کلی انجام پایان نامه
اگر به‌طور‌کامل از نحوه شروع مقاله اطلاع چندانی ندارید، توصیه می‌کنیم تا انتهای این بخش ما را همراهی کنید تا به نکات مهمی در این خصوص اشاره کنیم:
-
انتخاب موضوع
پرواضح است که قبل از هرگونه اقدام برای انجام مقاله پایان‌نامه، انتخاب موضوع، بااهمیت‌ترین موردی است که باید در نظر گرفته شود. برای این منظور استفاده از یک استاد راهنما به خوبی می‌تواند دانشجویان را در انتخاب یک موضوع مناسب کمک کند. درواقع در این مرحله از انجام پایان نامه، معمولاً به دانشجویان چندین مقاله مختلف بین‌المللی داده می‌شود تا به‌صورت سطحی مطالعه شوند و سپس بر اساس علایق دانشجو، بهترین موضوع برای پایان‌نامه انتخاب شود.
-
نوشتن پروپوزال
با تعیین موضوع پایان‌نامه، کار اصلی دانشجویان آغاز خواهد شد. درواقع در این مرحله باید به نوشتن پروپوزال اقدام شود که برای این منظور کافی است که چکیده منابع انگلیسی مطالعه شود، فقط در این صورت است که بهترین پروپوزال نوشته خواهد شد. البته ناگفته نماند که در نظر گرفتن پروپوزال نیاز به اقدامات مهمی دارد که اگر نسبت به آن کوتاهی کنید، به‌طور حتم نمی‌توانید به انجام پایان نامه اقدام نمایید. در این خصوص اگر زبان انگلیسی‌تان نیز ضعیف باشد، نیاز به ترجمه مقالات برای نوشتن یک پروپوزال ایده‌آل خواهید داشت.
-
نوشتن مقدمه مقاله
همان‌طور که می‌دانید، پس از تأیید پروپوزال از سوی دانشگاه، می‌توانید به‌صورت رسمی نوشتن پایان‌نامه را استارت بزنید و در گام اول کافی است که مقدمه‌ی پایان‌نامه را تعیین کنید. به‌طورکلی در نظر گرفتن مقدمه مناسب، از جمله مهم‌ترین مواردی است که در زمان انجام پایان نامه باید در نظر گرفته شود. البته توجه داشته باشید که در زمان مطالعه برای نوشتن مقدمه، هر آنچه را که باید برای تعیین و تکلیف پایان‌نامه اجرا کنید را در یک دفترچه یادداشت کنید تا در اسرع وقت بتوانید از آن بهره ببرید.
-
نوشتن روش کار مقاله
تعیین روش کار برای پیش بردن پایان‌نامه، فوق‌العاده دارای اهمیت است. برای این منظور پیشنهاد می‌کنیم که بعضی از پایان‌نامه‌های دانشگاه‌تان را بررسی کنید تا شکل و شمایل و فرمت کلی تز دانشگاهی را متوجه شوید. درواقع پس از این کار راحت‌تر می‌توانید به انجام پایان نامه بپردازید. البته پاسخ به سوالات زیر هم می‌تواند کمک کننده باشد:
– طرح موضوع برای هر فصل بهتر است چگونه در نظر گرفته شود؟
– در هر فصل بهترین مطالبی که باید عنوان شوند، کدام هستند؟
– هر بحث معمولاً چقدر زمان‌بر خواهد بود که اهمیت موضوع‌ها را نشان می‌دهد؟
-
مشاوره از استاد راهنما
توصیه می‌کنیم برای هر بخش از پایان‌نامه، حتماً از اساتید راهنما درخواست مشاوره کنید. در واقع این‌طور نباشد که مطلبی را به‌طور کامل آماده کنید و برای درج در مقاله تصویب کنید و سپس نظر استاد راهنما را جویا شوید. ممکن است اشکالاتی در طرح شما وجود داشته باشد که حتی مجبور شوید به‌طورکلی موضوع را تغییر دهید. پس قبل از نهایی کردن هر بخش، بررسی‌های لازم را به اتفاق استاد راهنما در نظر بگیرید.
-
تدوین کلی پایان‌نامه
پس از این کاملاً متوجه شده‌اید که برای تز دانشگاهی‌تان چه بخش‌هایی را باید در نظر بگیرید، باید به‌طور کامل تمامی قسمت‌ها را بر اساس موضوع پایان‌نامه پیش ببرید. پرواضح است که کماکان نیاز به راهنمایی استاد راهنما دارید تا همه‌ی بخش‌ها به بهترین نحو ممکن تهیه شود. گفتنی است که پس از تدوین و انجام پایان نامه کار چندان پیچیده دیگری وجود ندارد که در نظر بگیرید و فقط تهیه چند بخش کوتاه که در ادامه به آن می‌پردازیم.
-
بخش چکیده، نتیجه‌گیری، فهرست و منابع
بخش‌های عنوان‌شده به‌خصوص منابع در یک پایان‌نامه فوق‌العاده مهم هستند و برای هرکدام در موعد مقرر باید وقت کافی در نظر گرفت. بسیاری از دانشجویان در این خصوص همه‌ی تلاش‌شان را به‌کار نمی‌گیرند که باعث می‌شود، دفاع تز دانشگاه به تأخیر بیفتد؛ بنابراین دانشجویان باید در نظر گرفتن این چند را جدی بگیرند.
بررسی دفاع از پایان‌نامه
اینکه تصور می‌شود که با تکمیل انجام پایان نامه، دفاع از آن آغاز می‌شود، اشتباه است چراکه پایان‌نامه تا تعیین وقت برای این منظور باید از فیلترهای مختلفی رد شود. به‌طورکلی برای اینکه بتوانید در این بخش نیز به موفقیت دست یابید، حتماً به مشورت‌های اساتید راهنما گوش دهید. این افراد می‌توانند شما دانشجویان را در هرچه بهتر برگزار کردن جلسه دفاع کمک کنند. برای این منظور شنیدن تجربه‌های دیگر دانشجویانی که از این مرحله گذر کرده‌اند نیز جالب توجه خواهد بود.
جمع‌بندی
انجام پایان نامه به فکر و ذهن آماده نیاز دارد و دانشجویان از همان ترم‌های ابتدایی باید به فکر آن باشند. درواقع فقط در این صورت است که می‌توان امیدوار بود که یک دانشجو با قدرت و آمادگی بیشتری برای انجام پایان‌نامه و دفاع از آن حاضر خواهد بود. به‌طورکلی ما در این مقاله تلاش کردیم تا کلیت انجام مقاله را با شما دانشجویان در میان بگذاریم تا اگر در حال حاضر باید وارد این عرصه‌ی بااهمیت بشوید، اطلاعات بیشتری داشته باشید. ضمناً توصیه می‌کنیم در انتخاب استاد راهنما نیز دقت کامل داشته باشید؛ چراکه تأثیر بسزایی در موفقیت‌تان خواهد داشت.