شاید وقتی به خرید لوستر فکر می کنیم، اولین جایی که به ذهن مان می رسد اتاق پذیرایی باشد. این امر به این جهت است که اتاق پذیرایی هر منزلی، به منزله ی چشم آن است و وقتی یک مخاطب رسمی وارد منزل می شود، بیشتر از همه چشمش به این بخش از خانه خواهد افتاد.
در این بین لوستر پذیرایی به این جهت مهم است که نقشی کلیدی به عنوان نقطه ی کانونی ایفا می کند. به گونه ای می توان مرکز هر چیز را نقطه ی کانونی آن دانست، و بخش میانی به بالا را محلی دانست که چشم را درگیر خود می کند.
لوستر پذیرایی دقیقا در مرکز زیبایی خانه، دقیقا در مرکز آن و در بخشی بالاتر از مرکز ارتفاعی نصب می شود.
به همین جهت می بایست در زمان خرید، دقت ویژه ای به خرج داد و تا جای ممکن بهترین گزینه را انتخاب کرد. این انتخاب می بایست بر اساس موارد متعددی باشد، که در زیر به صورت تفصیلی به بررسی آن ها می پردازیم.
۱-سبک معماری داخلی فضا. نمی توان به قطعیت سبک معماری را مهم ترین عامل در انتخاب لوستر پذیرایی دانست، اما بدون شک جزو مهم ترین عوامل است. معماری داخلی بنا می تواند به سبک های مختلف پیشامدرن یا پسامدرن باشد.
از مهم ترین سبک های پیشامدرن می توان به سبک کلاسیک یا نئوکلاسیک اشاره کرد که بسیار مورد استقبال قرار گرفته اند. از سبک های پسامدرن نیز می توان به سبک های مدرن، مینیمال، دیکانستراکشن (ساختارشکنی)،فولدینگ و دیگر سبک های پست مدرن اشاره کرد.
از بسیاری جهات می توان آغاز مدرنیسم را آغاز تمایزی در معماری دانست، چرا که سبک معماری شدیدا پیش و پس آن تغییر می کند. در دوران پیشامدرن، جزئیات بسیار، شکوه، و ظاهر بنا در اولویت بودند، اما در معماری پسامدرن کارایی نقش اصلی را در معماری ایفا می کند.
دغدغه ی کارایی در معماری پست مدرن باعث شد که لوسترهای ساخته شده پس از آغاز مدرنیسم، دست از حساسیت های زیبایی شناختی کلاسیک، و دغدغه های بی مورد در خصوص نمود شکوه بردارند و سعی در جهت افزایش کارایی نوری داشته باشند.
البته یک مورد اساسی را نمی بایست فراموش کرد، و آن پیشرفت فناوری است. در دوران پیش از انقلاب صنعتی، منابع نوری من جمله لوستر پذیرایی از شمع و نهایتا از گاز برای تامین روشنایی بهره می بردند. اما اختراع برق و پس از آن اختراع لامپ باعث شد که جان تازه ای به صنعت نورپردازی دمیده شود.
همچنین، اختراع برق باعث شد که نیاز به جزئیاتی مثل موم گیر نباشد و لامپ ها بتوانند جهت گیری غیر از رو به بالا داشته باشند و در فضاهای بسته و یا نیمه بسته نیز قابل نصب باشند. از نظر دمای رنگ و مقدار نور نیز قابل کنترل باشند و حتی در مواردی هوشمند باشند.
به همین جهت باید در انتخاب لوستر پذیرایی توجه ویژه ای به سبک معماری داشت. لوستری مناسب نصب در اتاق پذیرایی شما است که با سبک معماری شما هماهنگ باشد. این هماهنگی را می بایست در سه مورد عنوان شده زیر دید.
لوستر پذیرایی مناسب معماری کلاسیک و نئوکلاسیک، لوستری است که دارای جزئیات بسیار و متریال ارزشمند باشد. همچنین این که از عناصر تزئینی مربوط به شمع، مانند موم گیر بهره ببرد و لامپ در محیط غیر بسته قرار بگیرد.
لوستر پذیرایی مناسب معماری مدرن، معمولا مینیمال است، فرم خیلی محدودی ندارد، لامپ ها جهت دهی الزاما عمودی ندارند، و می توانند در محیط بسته باشند. همچنین این که متریال می تواند به ظاهر بی ارزش اما کارآمد و ماندگار باشد.
لوستر پذیرایی مناسب معماری پسامدرن، می تواند تقریبا هر سبکی داشته باشد و این به نظر معمار بستگی دارد.
اما یک نکته ی جالب در این جا، لوستر معاصر است! در تقریبا تمام سبک های معماری، لوستر پذیرایی می تواند معاصر باشد. لوستر معاصر سعی می کند ویژگی های تمام سبک های پیشامدرن و پسامدرن را در نظر داشته باشد و یک محصول فی مابین ارائه دهد.
مثلا در تصویر بالا شاهد استفاده از یک لوستر معاصر در یک محیط تقریبا نئوکلاسیک هستیم. این محصول را می توان در بیشتر سبک های معماری هم به کار برد.
۲-محل قرارگیری. احتمالا خواهید گفت که حتما محل قرارگیری در مرکز اتاق خواهد بود! البته که خوب است این را هم در نظر داشت، اما ممکن است در اتاق پذیرایی مواردی مثل میز غذاخوری نیز داشته باشیم که نیازمند لوستر باشند. حالا این میز ناهارخوری یا غذاخوری می تواند در مرکز یا در نزدیکی مرکز و یا در بخشی از اتاق پذیرایی باشد.
لوستر مخصوص میز ناهارخوری معمولا لوستر لاینر یا لوستر خطی است، تا بتواند به خوبی با ابعاد مستطیلی آن هماهنگ شود. همچنین استفاده از چند لوستر و حتی آویز نیز رایج است و این بستگی به نظر کارفرما یا طراح یا معمار دارد.
در خصوص میزناهارخوری، باید از مدل هایی استفاده کرد که به راحتی قابل تمیز شدن باشند، و بتوانند با تزئینات اختمالی روی میز غذاخوری، مثل گلدان گل فصلی یا لوازم صرف غذا هماهنگ باشند.
اما در خصوص خود فضا، همان طور که گفته شد معمولا سعی می شود لوستر پذیرایی در مرکز فیزیکی یا بصری (جایی که توسط چشم مرکز دیده می شود) نصب شود. مرکز بصری می تواند متفاوت باشد، چون رنگ محیط، طرح سقف، و تزئینات دیگر نیز در تغییر جایگاه مرکز بصری تاثیرگذار هستند.
لوستر پذیرایی که در مرکز نصب می شود، می تواند بسته به شکل اتاق فرم های گرد، مستطیلی، لاینر، یا فرم های انتزاعی و یا هندسی خارج از عرف داشته باشد. این می تواند به نظر طراح، خواست خریدار، یا همین طور مبلمان و دکوراسیون داخلی بستگی داشته باشد.
همچنین ذکر این نکته الزامی است که در برخی از فضاها که طول و عرض اتاق نسبتی دور از ۱ دارند، می توان از بیش از یک عدد لوستر استفاده کرد که در این صورت آن ها می توانند از یک نوع و یا از انواع متفاوت باشند. البته استفاده از یک نوع لوستر پذیرایی راحت تر است، اما در بعضی جاها امکان استفاده از چند مدل نیز هست.
در اینجا شاهد استفاده از ترکیب دوگانه برای یک محیط با نسبت ابعاد بسیار بیشتر از ۱ هستیم. منبع نیراهوم.
۳-ابعاد فضا. خیلی ها شاید زیاد به این مورد توجه نداشته باشند، در صورتی که ابعاد فضا نیز در انتخاب لوستر پذیرایی دخیل است. از چند جهت می توان ابعاد را در نظر گرفت، اول طول و عرض و فاصله ی محل نصب لوستر تا دیوارها، دوم ارتفاع سقف و فاضله ی محل نصب لوستر تا زمین و سقف یا میز.
لذا بسته به ابعاد فضا، می توانید از محاسبات سرانگشتی استفاده کنید که در اینجا قابل رویت هستند:
همچنین از همه مهم تر نظر طراح است، چرا که خیلی اوقات شاید این محاسبات سرانگشتی نتوانند بازگو کننده ی نیاز طراحی باشند. در این صورت می توانید ابعادی کمتر یا بیشتر از اندازه ی رایج انتخاب کنید تا به نتیجه ی مطلوب برسید. حتی می توانید کمی دوراندیش بوده و نیاز آینده را هم در نظر بگیرید.
۴- نیاز نوری فضا. می دانیم که یکی از مقاصد اصلی ما از نصب لوستر در پذیرایی، تامین نور و روشنایی کافی است. همان طور که می دانید فضای پذیرایی جایی است که قرار است عناصر تزئینی به خوبی دیده شوند، پس نیاز به نورپردازی ویژه و حساب شده دارد.
در برخی محیط ها شاهد حضور چراغ های سقفی یا دیواری یا نور مخفی هستیم که هدف شان تامین نور و روشنایی است. اما در بسیاری از فضاها، خصوصا فضاهایی که نگاهی کلاسیک تر دارند، منبع نور اصلی غیر از لوستر پذیرایی نداریم.
دو مسئله در تامین نور وجود دارد. اول تعداد منابع نوری یا لامپ ها و نوع منبع نوری به کار رفته است، و دوم جهت گیری یا شیوه ی قرار گیری آن ها. مثلا منبع نوری بدون شید که به سمت پایین یا طرفین جهت دهی شده است نور بیشتری به فضا می دهد. در حالی که منبع نوری دارای شید یا به سمت بالا نور با کیفیت تری ارائه می دهد.
پس اگر معماری شما نزدیک به کلاسیک است، احتمالا نیازمند لوستر پذیرایی با تعداد لامپ و شار نوری بیشتری هستید. البته باز هم نمی توان نظر قطعی داشت، چون بعضی اوقات نظر معمار می تواند تاریک نگه داشتن نسبی فضا باشد. البته امکان انتخاب تعداد لامپ روشن توسط کلید ها هم مفید است.
۵- متریال و رنگ بندی فضا. از موارد مهم در انتخاب لوستر پذیری رنگ بندی فضا است. شاید اول فکر کنید که این مورد زیاد مهم نیست، اما وقتی دقیق شوید، متوجه می شوید که احتمالا (و نه قطعا) خوب نباشد یک لوستر پذیرایی فلزی را در محیطی رنگی و شفاف نصب کرد، و شاید یک لوستر تمام کریستالی مناسب نصب در فضای غیر شفاف نباشد.
اگر اطلاعات بیشتری در خصوص کریستال و انواع آن نیاز دارید، می توانید از لینک زیر بهره ببرید:
انواع کریستال در لوسترهای کریستالی
البته بسیاری اوقات می توان رنگ را به صورت کلی یا نسبی انتخاب کرد، خصوصا رنگ کریستال ها و بدنه را، اما تمام این امکان ها محدودیت هایی دارند. خصوصا وقتی صحبت در خصوص اصل متریال می شود، مثلا این که متریال قابل دید تمام فلزی یا تمام کریستالی یا بین این دو حالت باشد، یا حتی وقتی لوستر چوبی مورد استفاده قرار می گرد، مسئله مهم تر می شود.
حتی در نظر بگیرید که انواع متریال های نامتعارف نیز قابل استفاده هستند. انتخاب متریال و رنگ می تواند علاوه بر جنبه های تناسب با محیط داخلی، مبتنی بر ویژگی های روانشناسی محیط و همین طور احساسات مورد نیاز باشد.
۶- هندسه. هندسه را می توان فراتر از سبک معماری و محل نصب دانست. چرا؟ چون هندسه در هر سبک معماری حائز اهمیت است. مثلا فرض کنید که اتاق پذیرایی شما دارای یک طرح هندسی روی کف است.
مثلا طرح هندسی چینش سنگ یا سرامیک، یا طرح هندسی روی نقش فرش دست بافت گران قیمت شما. یا حتی فرض کنید فضای شما یک فضای گرد یا هشت ضلعی است. در این صورت نمی توان از هر مدلی استفاده کرد و باید دقت کنید سازگاری با هندسه ی شما رعایت شود.
ما در اینجا چند هندسه را مد نظر داریم. اول هندسه ی سبکی؛ مثلا شاخه ای بودن یا طبلی (Drum) بود. دوم هندسه ی فرمی، مثلا گرد یا مربع بودن، کروی بودن یا خطی بودن … . سوم هندسه ی درونی، مثلا هندسه ی کریستال ها یا دیگر اجزای به کار رفته ی اصلی.
در این منزل مسکونی، شاهد برقراری تناسب هندسی بین لوستر پذیرایی به کار رفته و فرش زیر آن هستیم.
پس با تمام این اوصاف، حتما هندسه ی معماری داخلی خود، هندسه ی مبلمان و دکوراسیون داخلی اطراف محل نصب، هندسه ی فرش و یا تجهیزات زیر محل نصب، و هندسه ی بیرونی و داخلی لوستر پذیرایی خود را در نظر داشته باشید.
مسئله ی مهم دیگر، استفاده ی مناسب از فرم های طبیعی و طبیعت گرایی است، وبسایت آلمادلوس Almadeluce ، در این خصوص می نویسد:
الگوهایی که از عناصر طبیعی، مانند اشکال هندسی ارگانیک، یا بافت های الهام گرفته از برگ ها یا طرح های گل الگوبرداری می کنند، حس آشنایی و آسایش را فراهم می کنند، و در حس زیبایی خوشایند بصری سهم دارند.
۷- مسائل زیبایی شناختی. مطمئنا بسیاری از موارد مطرح شده در بالا، حاوی وزن زیادی از مسائل زیبایی شناختی هستند. مثلا وقتی صحبت از سبک معماری، هندسه و یا رنگ و متریال می شود، نمی توان به زیبایی نیاندیشید، اما باز هم نمی توان گفت زیبایی بخشی از مسائل مطرح شده ی فوق است.
مسئله ی زیبایی خودش به تنهایی می بایست مدنظر باشد. مثلا وقتی ما یک لوستر مدرن را برای یک معماری داخلی مدرن بر می گزینیم، نمی توانیم بگوییم که مسئله ی زیبایی حل شده است! یا این که صرفا نمی توان بگوییم با برقراری تناسب نسبت به اتاق، یا با رعایت تناسب هندسی با اتاق به زیبایی رسیدیم.
البته که بررسی و یا تایید زیبایی سخت است و این که به تمام موارد فوق نیز مرتبط است. مثلا این که بعد از رعایت بسیاری از موارد فوق، راه زیادی را تا رعایت اصول زیبایی شناختی رفته اید، اما باز هم می بایست به مسائل داخلی خود لوستر پذیرایی نیز اندیشید. همچنین دقت کنید که منظور از زیبایی شناسی، لزوما زیبایی شناسی کلاسیک نیست.
از موارد مهم در زمان انتخاب، می توان به تناسب رنگ بدنه با خودش و با کریستال ها (و برعکس)، به کیفیت (ظاهری) پرداخت انجام شده، و به تناسب ارتفاع و عرض اشاره کرد. هم چنین باید به زیبایی تمام اجزا نیز توجه داشت. (البته ممکن است که بتوان اجزاء نازیبا را به صورت زیبا کنار هم چید).
سعی کنید در زمان انتخاب لوستر پذیرایی، دقت کنید که نگاه شما از چند جهت و از جهت دید ممکن باشد. هیچ وقت نگاه تان را موازی قرار ندهید، چون طبیعتا قرار است که آن را در ارتفاع نصب کنید (مگر در موارد خاص). دیدن از چند جهت و بررسی تناسب زیبایی شناختی در زوایای مختلف به شما کمک می کند انتخاب درست تری داشته باشید.
۸- طول زندگی آینده شما در آن خانه. این نکته را در جایگاه هشتم آوردیم، اما اصلا نباید آن را دست کم گرفت. بسیاری از ما وقتی یک لوستر برای اتاق پذیرایی خود تهیه می کنیم، به این که چه نتیجه ی خوبی خواهیم گرفت می اندیشیم! اما یادمان نرود، قرار نیست همیشه در همین خانه بمانیم! حتی بهترین خانه ها هم بعد از مدتی نیاز به بازطراحی و بازسازی دارند.
از طرفی، لوستر پذیرایی به عنوان یک مبلمان اصیل که با گذر زمان ارزش خود را از دست نمی دهد، و چه بسا گران قیمت تر هم می شود (در صورت انتخاب درست). پس می بایست طوری انتخاب شود که مطمئن باشیم در آینده در همان فضا با طراحی جدید، یا در فضای دیگری با طراحی متفاوت قابل استفاده است.
این شامل موارد مختلفی می باشد
- اول این که سعی کنید سبکی را انتخاب کنید، که بتوان آن را در بسیاری فضاها با معماری های متفاوت به کار برد. در این صورت لوستر معاصر گزینه ی مناسبی است.
- در انتخاب سایز کمی ملاحظه کنید، و سعی کنید آن را زیاد بزرگ یا کوچک انتخاب نکنید، تا در صورت تغییر اندازه ی محیط، بتوانید آن را متناسب کنید.
- در زمان خرید لوستر پذیرایی ، به کیفیت آن توجه ویژه ای داشته باشید. چرا که در صورت رعایت دو مورد فوق، قرار است آن را نگه دارید، و چه بسا که بتوانید حتی در آینده آن را به عنوان یک آیتم عتیقه به فرزندان تان واگذار کنید.
۹-کیفیت! همان طور که در مطلب فوق اشاره ای به آن داشتیم، کیفیت بسیار مهم است. در خصوص لوستر، کیفیت را می توان در موارد زیر بررسی کرد.
- ضخامت و استحکام قطعات بدنه. از آنجا که لوسترها معمولا سنگین هستند و در ارتفاع هم نصب می شوند، نمی توان به این سادگی ها از کنار استحکام بدنه گذشت. هیچ وقت استحکام بدنه (شامل خود بدنه، زنجیر، کیفیت آونگ ها، اتصالات و ..) را فدای قیمت نکنید. افتادن لوستر پذیرایی یا اجزای آن نه تنها به خوش، بلکه به مبلمان و خصوصا افراد نیز صدمه خواهد زد.
- کیفیت پرداخت ها و اصطلاحات فینیش ها. پرداخت در متریال های با ارزش بسیار مهم است. این پرداخت می تواند به صورت براق باشد، که شاید ساده ترین نوع باشد، یا می تواند به صورت خش دار باشد. بسیاری از پرداخت های خش دار تمیز نیستند و یا خطوط آن ها با هم تلاقی دارند. حتما دقت کنید که پرداخت با بدنه ی لوستر پذیرایی هماهنگ باشد و اثر پرداخت کننده باقی نباشد.
- کیفیت قسمت های شیشه ای. قسمت های شیشه ای -که می توانند بلور یا کریستال باشند- باید حداقل های ممکن را داشته باشند. رنگ نامناسب که می تواند پوسته یا پاک بشود، و یا پرداخت (تراش، قالب گیری و ..) نادرست، و حتی اتصال نادرست می تواند در گذر زمان خودش را نشان بدهد.
- نوع پوشش دهی. پوشش دهی می تواند آبکاری، رنگ عادی، رنگ الکترواستاتیک، پوشش دهی تبخیری PVD یا الکتروفورتیک باشد. سعی کنید از لوستری با رنگ عادی استفاده نکنید، چون احتمال خرابی یا پاک شدن آن در زمان تمیز کاری یا سرد و گرم شدن زیاد است. همچنین باید دقت کنید آبکاری قطعات با کیفیت باشد. دقت کنید رنگ دارای نقاطی با رنگ متفاوت نباشد.
در جزئیات لوستر پذیرایی هلن، می توانیم به خوب ضخامت صفحات به کار رفته و کیفیت پرداخت خش دار صورت گرفته را ببینیم. این کار باعث اطمینان از دوام و پایداری لوستر می گردد.
نکته: در اقلیم مرطوب، حتما توجه ویژه تری به کیفیت لوستر پذیرایی داشته باشید.
۱۰- سلیقه ی صاحبخانه. این مورد شاید از نظر فنی در اولویت نباشد، اما در واقعیت مهم ترین مورد است. شما لوستر پذیرایی را می خرید که از آن لذت ببرید! شاید قرار باشد مهمانان شما بهره بردار اصلی آن باشند، اما در بسیاری مواقع خودش شما هستید که بهره ور اصلی هستید. شما خانه را برای مهمان هایتان نخریده اید!
سعی کنید سلیقه را بیش از اندازه اعمال نکنید، اما از اعمال آن در حد نیاز، اصلا نترسید.
اصلا مخاطب یا مهمان شما می آید که با سلیقه ی خوب شما آشنا شود! اگر قرار بود که همه جا طبق یک اسلوب مشخص زیبایی شناختی و فنی ساخته شود، آنگاه آیا اصلا رفتن به منزل دیگری جذاب می بود؟ پس با رعایت تمام موارد فوق، با رعایت نظر طراح و سازنده، و با در نظر گرفتن حال آینده ی خود، حتما سلیقه ی خود را اعمال کنید.
ممنون از این که این مطلب را مطالعه فرمودید. در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، به صورت نظر اعلام بفرمایید.
با تشکر از تیبابلاگ
مطلب بسیار خوبی بود
ممنون بابت اطلاعاتی که در خصوص لوستر پذیرایی ارائه کردید.