لوله کاروگیت، یکی از مهمترین ابزارهای مورد استفاده در پروژه‌های شهری و جاده‌ای است. این لوله فنری و سیاه‌رنگ با جداره خارجی منسجمی که روی سطح آن مجموعه‌ای از شیارها وجود دارد، امکان انتقال و جابجایی مواد مختلف را با سهولت فراهم می‌کند. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا ویژگی‌ها و کاربردهای مهم این لوله را بررسی کنیم.
لوله کاروگیت چیست؟
یک نوع لوله است که از جنس پلی اتیلن یا فولاد ساخته می‌شود و دارای دو جداره است. سطح داخلی این لوله صاف و صیقلی است، در حالی که سطح خارجی آن به شکل موج دار یا کاروگیت طراحی شده است. این نوع لوله به دلیل انعطاف پذیری، دوام و استحکام، قیمت مناسب و وزن سبک، در انواع پروژه‌های شبکه انتقال فاضلاب شهری و صنعتی استفاده می‌شود. پس این نوع لوله می‌تواند به عنوان لوله خرطومی فاضلاب یا لوله دو جداره فاضلابی پلی اتیلن شناخته شود.
لوله‌های کاروگیت چه ویژگی‌هایی دارند؟
ویژگی‌های لوله‌های کاروگیت به صورت زیر هستند:
- مقاومت بالا در برابر خوردگی و مواد شیمیایی: کاروگیت دارای مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی از جمله خوردگی ناشی از اسیدها، نمک‌ها و بازها است. این ویژگی باعث می‌شود که لوله در محیط‌های شیمیایی مختلف و در برابر مواد شیمیایی قوی قابل استفاده باشد.
- مقاومت در برابر اشعه ماورا بنفش: لوله در برابر اثرات زیان‌آور اشعه ماورا بنفش، مانند تغییر رنگ و تضعیف ساختار، مقاومت نشان می‌دهد.
- تحمل فشارهای مکانیکی خارجی و امکان مدفون شدن و تحمل بار ترافیکی: لوله می‌تواند به صورت مدفون شده و در محیط‌هایی با بار ترافیکی سنگین استفاده شود.
- عمر طولانی: این نوع لوله دارای عمر طولانی است و برای استفاده تضمینی ۵۰ ساله نصب می‌شود و می‌توان آن را به مدت ۱۰۰ سال هم استفاده کرد. این ویژگی باعث می‌شود که لوله کاروگیت یک گزینه پایدار و با صرفه‌جویی در هزینه باشد.
- انعطاف پذیری، سبکی وزن و حمل و نقل آسان: کاروگیت دارای انعطاف پذیری بالا است و به راحتی می‌توان آن را انعطاف داد. همچنین، این لوله سبک وزن است و برای حمل و نقل آسان استفاده می‌شود.
- سرعت بالا در نصب و راه اندازی: به دلیل قابلیت جوش و کاربرد کوپلر برای اتصال، لوله به سرعت زیادی نصب و راه اندازی می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که زمان و هزینه نصب پروژه را کاهش دهد.
- قابلیت جوش پلاستیک: لوله دارای قابلیت جوش پلاستیک است. این ویژگی باعث می‌شود که لوله به سرعت بالا و بدون پرتی با سایر قسمت‌ها متصل شود و نیازی به استفاده از روش‌های پیچیده و ماشین‌آلات سنگین برای اتصال نداشته باشد.
- مقاوم در برابر سایش: لوله به مدت طولانی می‌تواند در مقابل سایش و فرسایش مقاومت نشان دهد.
روش‌های ساخت لوله کاروگیت
لوله‌های کاروگیت دو جداره بر اساس روش ساخت به دو دسته اسپیرال و معمولی تقسیم می‌شوند. تفاوت اصلی این دو نوع لوله به روش تولید آنها مربوط است.
- لوله دو جداره معمولی به این صورت ساخته می‌شود که ابتدا مواد اولیه پلیمری قالب‌گیری شده و سپس با استفاده از پرس به هم متصل می‌شوند. این روش ساخت معمولاً برای لوله‌های کوچکتر و قطر کمتر استفاده می‌شود.
- لوله دو جداره اسپیرال با استفاده از دستگاه اکسترود ساخته می‌شود. در این روش، مواد اولیه پلیمری از داخل دستگاه اکسترود عبور می‌کنند و پس از کوینچ و خنک شدن، به شکل مارپیچ در می‌آیند. حلقه‌های حاصله به هم چسبیده و جدار خارجی لوله را تشکیل می‌دهند. در نهایت، جدار داخلی هم اضافه می‌شود. جدار داخلی لوله اسپیرال از پلی اتیلن HDPE ساخته می‌شود که دارای مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و خورنده است.
جالب است بدانید که لوله کاروگیت دو جداره اسپیرال معمولاً برای لوله‌های بزرگتر و قطر بیشتر استفاده می‌شود. این روش ساخت به لوله‌ها قدرت و استحکام بیشتری می‌بخشد و آنها را برای مواردی مانند فاضلابی و آبیاری سازگارتر می‌کند.
سایزهای مختلف لوله‌های کاروگیت
این نوع لوله‌ها باتوجه به مزایای بی‌شماری که دارند، برای کاربردهای مختلفی استفاده می‌شوند که برای هر کاربرد سایز خاصی مورد نیاز است. در زیر سایزهای مختلف این نوع لوله را به همراه کاربرد آن سایز آورده‌ایم:
- لوله ۱۱۰ و ۱۲۵ میلیمتر:
- فاضلاب خانگی
- غلاف دور کابل برق
لوله ۱۶۰ میلیمتر:
- فاضلاب شهری
- لوله زهکشی
- ایجاد پل‌های محلی کوچک
لوله ۲۰۰ میلیمتر:
- شبکه فاضلاب و زهکشی
- غلاف دور لوله
لوله ۲۵۰ میلیمتر:
- سیستم فاضلاب و زهکشی
لوله ۳۱۵ و ۴۰۰ میلیمتر:
- فاضلاب شهری و بیمارستان‌ها
- لوله زهکشی
لوله ۵۰۰ میلیمتر:
- فاضلاب شهری
- جمع‌آوری آب‌های سطحی
لوله ۶۰۰ میلیمتر:
- شبکه فاضلاب و آب‌های سطحی
- منهول (معابر آدم‌رو)
لوله ۸۰۰ و ۱۰۰۰ میلیمتر:
- شبکه فاضلاب
- منهول (معابر آدم‌رو)
- لوله زهکشی
- انتقال آب رودخانه
لوله‌های کاروگیت چه کاربردهایی دارند؟
لوله‌های دوجداره پلی‌اتیلنی کاروگیت با توجه به ویژگی‌هایی مانند استحکام بالا و طراحی شیار دار، در بسیاری از کاربردها استفاده می‌شوند که در زیر به برخی از آنها اشاره کرده‌ایم:
- سیستم آبیاری و به ویژه آبیاری قطره‌ای: لوله‌های دوجداره پلی‌اتیلنی برای انتقال آب به صورت قطره‌ای به گیاهان استفاده می‌شوند. این لوله‌ها به دلیل شیارهای موجود در طراحی آنها، این امکان را به کشاورزان می‌دهند تا آب را به صورت مستقیم بر روی ریشه گیاهان بریزند.
- خطوط انتقال فاضلاب در شهرها: لوله‌های دوجداره کاروگیت به عنوان خطوط انتقال فاضلاب در شهرها استفاده می‌شوند. این لوله‌ها به دلیل استحکام بالا، انسداد کمتر و مقاومت در برابر شیمیایی‌ها، مناسب برای انتقال فاضلاب به طولانی‌ترین مسیرها هستند.
- انتقال آب باران: لوله کاروگیت برای جمع‌آوری و انتقال آب باران به منظور استفاده مجدد در باغ‌ها، تالاب‌ها، زمین‌های کشاورزی و غیره استفاده می‌شود.
- انتقال مواد شیمیایی: به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی، لوله دوجداره کاروگیت مورد برای انتقال مواد شیمیایی مانند اسیدها و بازها در صنایع مختلف استفاده قرار می‌گیرد.
- منهول‌ها: لوله‌های دوجداره پلی‌اتیلنی در ساخت منهول‌ها (مثلاً برای عبور زیر جاده‌ها و سایر سازه‌ها) استفاده می‌شوند. این لوله‌ها به دلیل استحکام بالا و مقاومت در برابر فشار خارجی، می‌توانند به عنوان سازه‌های پاساژی استفاده شوند.
- مخازن ذخیره مایعات: لوله‌های پلی‌اتیلنی به عنوان جزء اصلی در ساخت مخازن ذخیره مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لوله‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و نشتی، مناسب برایذخیره‌سازی و انتقال مایعات مختلف مانند آب، سوخت، مواد شیمیایی و غیره هستند.
لوله کاروگیت چه مزایایی دارد؟
لوله دوجداره کاروگیت با استفاده از پلی‌اتیلن سخت با چگالی بالا تولید می‌شود و به علت ویژگی‌های خاص خود، برخی مزایا را دارا است که در زیر به آنها اشاره کرده‌ایم:
- وزن سبک: لوله دوجداره کاروگیت به دلیل استفاده از مواد پلی اتیلنی و طراحی خاص خود، وزن سبکی دارد. این امر نصب و حمل و نقل آن را آسان‌تر می‌کند.
- قیمت مناسب: به دلیل استفاده کمتر از مواد پلی اتیلنی در تولید، این نوع لوله قیمت پایین‌تری نسبت به برخی از سایر لوله‌ها دارد.
- طول عمر بالا: لوله دوجداره کاروگیت دارای طول عمر بالایی است و معمولاً بیش از ۵۰ سال می‌تواند استفاده شود. این ویژگی آن را به یک گزینه پایدار و با دوام برای استفاده در برنامه‌های طولانی مدت می‌کند.
- بازیافت پذیری: این لوله از جنبه محیط زیستی نیز مزیت دارد زیرا اغلب تولیدات آن قابلیت بازیافت دارند و می‌توانند به دوره مصرف جدیدی هدایت شوند.
- مقاومت در برابر فشار و خوردگی: لوله کاروگیت دارای مقاومت بالا در برابر فشار خارجی است و می‌تواند در شرایط سخت و تحت فشار قرار بگیرد. همچنین، با مقاومت در برابر خوردگی، در برابر زنگ زدگی و خوردگی از طریق تماس با مواد شیمیایی محافظت می‌شود.
- مقاومت در برابر اشعه UV خورشید: کاروگیت دارای مقاومت در برابر اشعه UV خورشید است، بنابراین در مواقعی که آفتاب مستقیماً روی لوله تابیده وجود دارد، اثر زیان‌دهی اشعه UV بر روی آن کاهش می‌یابد.
- سطح صاف و صیقلی: سطح درونی لوله صاف و صیقلی است. این ویژگی باعث کاهش اصطکاک داخلی لوله می‌شود، در نتیجه جریان سیال درون لوله بهبود می‌یابد.
چه نوع استانداردی جهت تولید لوله‌های دوجداره کاروگیت وجود دارد؟
استانداردهایی برای تولید و کنترل کیفیت لوله‌های کاروگیت وجود دارد. در ادامه به توضیحات بیشتر درباره این استانداردها می‌پردازیم:
- استاندارد ISIRI 7174 :این استاندارد مربوط به اندازه‌گیری زبری سطح داخلی لوله و میزان موجداری جداره خارجی آن است. این استاندارد به واسطه بررسی این ویژگی‌ها، نشان می‌دهد که آیا لوله برای نصب در زیر زمین مناسب است یا خیر. در این استاندارد، حدود و مشخصات مورد نیاز برای استفاده صحیح لوله در برابر شرایط زیرزمینی تعیین می‌شوند.
- استاندارد DIN 16961-2 :این استاندارد نیز مربوط به لوله‌های کاروگیت دوجداره است و مشخصات ساخت آنها را تعیین می‌کند. این استاندارد تأکید می‌کند که در ساخت لوله‌های کاروگیت فقط از مواد استاندارد تعیین شده مانند گرانول و پودر استفاده شود. این استاندارد به طور کامل جزئیات و مشخصات فنی و روش‌های ساخت لوله‌های کاروگیت را در بر می‌گیرد.
- استاندارد EN 13476 :این استاندارد مربوط به کنترل خواص لوله‌ها است و ویژگی‌های مکانیکی آنها را تعیین می‌کند. این استاندارد شامل آزمون‌هایی برای اندازه‌گیری مقاومت مکانیکی، استحکام در برابر فشار، مقاومت در برابر انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر ضربه است. با داشتن استاندارد EN 13476، لوله کاروگیت قابل قبول در آزمون‌های فنی و استفاده در برنامه‌های مختلف است.
به طور کلی، استفاده از استانداردهای مربوطه برای تولید و کنترل کیفیت لوله‌های کاروگیت در اطمینان از کیفیت و عملکرد صحیح آنها بسیار مهم است. این استانداردها، مشخصات فنی، روش‌های آزمون و کنترل کیفیت را تعیین می‌کنند و به تولیدکنندگان و کاربران در انتخاب و استفاده صحیح از لوله‌های کاروگیت کمک می‌کنند.