مهریه یکی از حقوق زنان بعد از جاری شدن خطبه نکاح است که میزان آن بر اساس توافق طرفین تعیین می شود. مقدار و نوع آن در سند ازدواج قید شده و ثبت می شود. لذا زن هر موقع که بخواهد می تواند آن را مطالبه کند و مرد وظیفه پرداخت آن را دارد. صداق ممکن است مال منقول مانند سکه و پول یا غیر منقول مانند ملک باشد. در صورتی که پول نقد باشد باید محاسبه مهریه به نرخ روز انجام گیرد.
قانون جدید مهریه ۱۴ سکه
بر اساس قانون و بخشنامه سال ۱۴۰۲ برای مهریه سقفی تعیین شده که بر اساس آن اگر برای زوجه در زمان عقد صداق تعیین نشده باشد، به گونه ای که تعیین آن را به بعد از جاری شدن خطبه عقد موکول کرده باشند، دفاتر ازدواج باید جهت ثبت مهریه بیشتر از ۱۴ عدد سکه، تمکن مالی مرد را در نظر داشته باشند و از مرد ضمانت نامه بانکی دریافت کند. اگر مرد تمکن مالی داشته باشد دفاتر می توانند مهریه بیشتر از ۱۴ سکه را به ثبت برسانند. در غیر اینصورت نباید بیشتر از ۱۴ سکه به ثبت برسد.
قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲
علاوه بر این قوانین ذکر شده اصلاحات جدیدی نیز در سال ۱۴۰۲ صورت گرفته که عبارتند از:
- طبق ماده ۱۰۸۲قانون مدنی جدید اگر مهریه از نوع پول رایج باشد در زمان مطالبه زن، میزان پرداختی بر حسب تغییرات شاخص سالانه که بوسیله بانک مرکزی تعیین می شود محاسبه خواهد شد. لذا طبق این ماده و تبصره آن اگر زن بوسیله دادگاه صداق خود را مطالبه کند و مرد بخواهد با پرداخت آن بری الذمه شود باید نرخ روز مهریه را بپردازد. باید توجه کرد که در صورت فوت مرد مقدار مبلغ پرداختی تا روز فوت مرد به نرخ روز محاسبه و پرداخت آن نیز در زمان انحصار وراثت خواهد بود.
- بر اساس قانون جدید حبس در مورد صداق، در صورتی که مقدار مهریه تا ۱۱۰ سکه باشد اجرای حکم عدم پرداخت در مورد مرد اجرا خواهد شد. لذا مرد تا ۱۱۰سکه را می تواند درخواست اعسار و پرداخت به صورت اقساط را بدهد. اگر مهر بیشتر از ۱۱۰ عدد باشد مازاد بر آن به عنوان مهریه عندالاستطاعه محسوب می شود؛ درنتیجه امکان حبس در مورد مازاد وجود ندارد و بر حسب توانایی مرد در مورد آن تصمیم گیری خواهد شد.
شرایط مطالبه مهریه در سال ۱۴۰۲
جهت پرداخت صداق در سال ۱۴۰۲ مرد وظیفه دارد بعد از اجرای حکم طلاق، طبق قیمت روز آن را پرداخت کند. محاسبه مهریه به نرخ روز 1402 بدین صورت است که شاخص بانک مرکزی در نظر گرفته می شود. جهت پرداخت مهریه، اموال منقول و غیر منقول مرد و حساب بانکی او در نظر گرفته می شود و باید بوسیله اجرائیات اداره ثبت این حق مطالبه شود.
اگر مهریه کمتر از بیست ملیون تومان باشد باید شورای حل اختلاف تصمیم گیری کند و در مورد مبلغ بیشتر از آن دادگاه یا اداره ثبت تصمیم گیری می کند.