جراحی بواسیر یا هموروئیدکتومی، یک روش درمانی مؤثر و قطعی برای هموروئید پیشرفته و شدید است؛ که به روش‌های کمتر تهاجمی پاسخ نداده‌اند. درمان هموروئید با این عمل می‌تواند شامل روش‌های مختلفی باشد، از جمله جراحی سنتی با استفاده از تیغ جراحی یا تکنیک‌های نوین‌تری مانند جراحی لیزری و اسکلروتراپی. عمل بواسیر معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام می‌شود و هدف آن برداشتن یا کاهش بافت هموروئیدی است تا علائمی مانند خونریزی، درد و تورم را کاهش دهد. دوره بهبودی پس از جراحی متفاوت است و ممکن است شامل کنترل درد و ناراحتی به همراه مراقبت‌های خاص باشد. مشورت با یک متخصص برای تعیین شدت بیماری و بهترین روش درمانی برای هر فرد ضروری است.
انواع روش های عمل بواسیر یا هموروئید
جراحی بواسیر، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مقعدی، به چندین روش انجام می‌شود؛ که به شرایط عمومی بیمار و شدت بواسیر بستگی دارد. در ادامه به توضیح مختصری درباره برخی از روش‌های رایج جراحی برای درمان هموروئید می‌پردازیم:
- هموروئیدکتومی؛ این روش معمول ترین و سنتی ترین شکل برداشتن بواسیر است.
- لیگاسیون هموروئید با باند لاستیکی؛ این روش شامل قرار دادن یک باند لاستیکی کوچک در اطراف پایه هموروئید داخلی است؛ تا جریان خون به آن قطع شود. چند روز پس از این کار، هموروئید خشک شده و می افتد.
- جراحی لیزری؛ با استفاده از تابش لیزر، بافت هموروئید برداشته یا سوزانده می شود. این روش ممکن است با درد کمتری همراه بوده و زمان بهبودی کوتاه تری داشته باشد.
- اسکلروتراپی؛ یعنی تزریق ماده شیمیایی به هموروئید. در نتیجه باعث انقباض و بسته شدن رگ های خونی هموروئید می شود.
- استپلر هموروئیدوپکسی؛ این روش جدیدتر است و شامل برداشتن بخشی از بافت بواسیر و بخیه زدن باقی مانده بافت به داخل کانال مقعد است.
نحوه عمل هموروئید با لیزر
عمل هموروئید با لیزر یکی از روش های نوین و کم تهاجمی برای درمان هموروئید و از بین بردن التهاب رگ های ناحیه مقعدی است. در این روش، از لیزر برای از بین بردن یا کاهش بافت هموروئیدی استفاده می‌شود. قبل از عمل، بیمار معمولا تحت بیهوشی موضعی قرار می‌گیرد؛ تا از ناراحتی و درد جلوگیری شود. در برخی موارد، ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود.
در ادامه جراح ابتدا هموروئید را شناسایی می‌کند. این کار معمولا با معاینه مقعد و رکتوم انجام می‌شود. پس از شناسایی و بررسی هموروئید، پزشک از یک دستگاه لیزر برای هدف قرار دادن بافت هموروئیدی استفاده می‌کند. انرژی لیزر باعث از بین رفتن بافت هموروئید و مسدود شدن رگ‌های خونی می شود. مراقبت‌های پس از عمل شامل رعایت بهداشت مناسب ناحیه، استفاده از داروهای تجویزی برای کاهش درد و التهاب و پیروی از رژیم غذایی سرشار از فیبر برای جلوگیری از یبوست است.
عمل هموروئید با لیزر به دلیل کم تهاجمی بودن و دوره نقاهت کوتاه‌تر، برای بسیاری از بیماران روشی مطلوب است. با این حال، تصمیم‌گیری برای استفاده از این روش باید پس از مشورت با پزشک متخصص و با توجه به شرایط خاص هر بیمار انجام شود.
نحوه عمل بواسیر با تیغ
جراحی هموروئید با تیغ یا جراحی باز، که معمولا به عنوان هموروئیدکتومی شناخته می شود؛ یکی از روش های سنتی برای درمان هموروئید حاد است. در این روش، هموروئید به طور کامل برداشته می شود. این عمل معمولا تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام می شود؛ که به بیمار اجازه می دهد عمل بدون دردی را تجربه کند.
سپس جراح با استفاده از تیغ جراحی، هموروئید را به طور کامل بر می‌دارد. این شامل برداشتن بافت بیرونی (هموروئید خارجی) و داخلی (هموروئید داخلی) است. در طی عمل، جراح خونریزی را با بخیه یا سایر روش ها کنترل می کند. دوره بهبودی پس از هموروئیدکتومی می تواند با درد بیشتری همراه باشد و چندین هفته طول بکشد. بیماران باید از نشستن طولانی مدت خودداری کرده و از رژیم غذایی سرشار از فیبر پیروی کنند تا از یبوست جلوگیری شود. مصرف مسکن ها و حمام های آب گرم نیز می تواند به تسکین علائم کمک کند.
عوارض جراحی بواسیر چیست؟
جراحی بواسیر (هموروئید)، مانند هر جراحی دیگری، می تواند با عوارضی همراه باشد. برخی از عوارض رایج و احتمالی جراحی بواسیر عبارتند از:
- درد؛ درد پس از جراحی هموروئید به خصوص در صورت برداشتن بواسیر با تیغ جراحی معمول است. کنترل و درمان درد معمولا با داروهای مسکن انجام می شود.
- خونریزی؛ مقداری خونریزی پس از جراحی طبیعی است؛ اما در صورت شدید یا مداوم بودن، باید به پزشک مراجعه شود.
- عفونت؛ عفونت در محل جراحی یکی دیگر از خطرات و عوارض عمل بواسیر است. نشانه های عفونت شامل قرمزی، تورم، ترشح یا تب است.
- مشکلات دفع؛ برخی افراد ممکن است پس از جراحی دچار یبوست شدید یا اسهال شوند. نگه داشتن مدفوع نیز ممکن است به دلیل ترس از درد هنگام دفع رخ دهد.
- تنگی مقعدی
- بازگشت بواسیر
- آسیب به عصب ها یا بافت های اطراف
هزینه جراحی هموروئید چگونه محاسبه می شود؟
هزینه جراحی بواسیر می تواند بسیار متغیر باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور مثال روش های مختلف جراحی هموروئید، از جمله جراحی با تیغ، لیگاسیون باند لاستیکی، جراحی لیزری و دیگر تکنیک ها؛ هزینه های متفاوتی دارند. هزینه های جراحی ممکن است بسته به کشور، منطقه و حتی بیمارستان یا کلینیک مورد نظر متفاوت باشد. تجربه و مهارت جراح نیز تاثیر زیادی بر قیمت نهایی هزینه عمل دارد. هر چه تخصص و تجربه جراح بیشتر باشد؛ هزینه عمل و دستمزد وی بالاتر می رود.
همچنین پوشش بیمه‌ای که بیمار دارد، می تواند تأثیر زیادی بر هزینه نهایی داشته باشد. برخی بیمه ها ممکن است هزینه های جراحی را تا حد زیادی پوشش دهند. در نهایت هزینه های مرتبط با جراحی مانند آزمایش های قبل از عمل، مشاوره‌ها، داروها و مراقبت های پس از عمل نیز باید در نظر گرفته شوند.
درد بعد از عمل هموروئید با لیزر
درد بعد از عمل هموروئید با لیزر معمولا نسبت به جراحی سنتی هموروئید با تیغ کمتر است. با این حال، تجربه درد پس از عمل به عوامل متعددی از جمله شدت هموروئید، تکنیک جراحی استفاده شده و سطح تحمل درد بیمار بستگی دارد. درد پس از عمل لیزری هموروئید، معمولا ملایم تا متوسط است. این روش تهاجم درد کمتری نسبت به جراحی سنتی دارد، بنابراین باعث کاهش درد و التهاب می شود.
برای کنترل درد، پزشک ممکن است داروهای مسکن تجویز کند. استفاده از کمپرس سرد و حمام های آب گرم نیز می تواند به تسکین درد کمک کند. یبوست می تواند باعث افزایش درد شود. بنابراین، رعایت رژیم غذایی سرشار از فیبر و مایعات فراوان، همراه با داروهای ملین در صورت نیاز برای جلوگیری از یبوست و کاهش درد توصیه می‌شود. در نهایت انتخاب نوع روش جراحی، به خصوص جراحی با لیزر؛ نیاز به بررسی شدت بیماری و صلاح دید پزشک دارد.
تسکین درد بعد از عمل بواسیر با تیغ جراحی
تسکین درد پس از جراحی هموروئید با تیغ جراحی یکی از جنبه های مهم مراقبت پس از عمل است. در ادامه چند روش مؤثر برای کاهش درد و افزایش راحتی پس از این نوع جراحی ذکر شده است:
- داروهای مسکن؛ پزشک ممکن است داروهای مسکن تجویز کند. از جمله مسکن های غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن) یا داروهای قوی تر برای کنترل درد! مهم است که دقیقا طبق دستور پزشک داروها را مصرف کنید و از مصرف بی رویه یا خودسرانه مسکن های قوی بپرهیزید.
- حمام سیتز؛ نشستن در وان آب گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، چندین بار در روز، می تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
- کمپرس یخ؛ استفاده از کمپرس یخ در ناحیه مقعدی می تواند به کاهش تورم و تسکین درد کمک کند. مراقب باشید که یخ را مستقیما روی پوست قرار ندهید و از یک حوله یا پارچه برای پوشاندن یخ استفاده کنید.
- رژیم غذایی و هیدراتاسیون؛ مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر و نوشیدن مقدار زیادی آب، می تواند به جلوگیری از یبوست کمک کند؛ که خود باعث افزایش درد و ناراحتی می شود.
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین؛ در دوره نقاهت، از انجام فعالیت‌های سنگین یا فشار آوردن به ناحیه مقعدی بپرهیزید.
آیا جراحی هموروئید خطرناک است؟
جراحی هموروئید، مانند هر جراحی دیگری؛ دارای مخاطرات و خطرات خاص خود است. اما به طور کلی این روش به عنوان یک عمل جراحی امن در نظر گرفته می شود؛ وقتی که توسط یک جراح متخصص و با تجربه انجام شود. با این حال، مهم است که در نظر داشته باشید؛ در هر جراحی احتمال بروز عوارض وجود دارد. در مورد جراحی هموروئید، برخی از خطرات احتمالی عبارتند از:
- خونریزی به خصوص در روزهای نخست پس از عمل
- عفونت
- تنگی مقعدی (استنوز آنال)
- مشکلات مربوط به دفع مانند مشکلاتی در کنترل گاز یا مدفوع
- درد و ناراحتی به خصوص در هنگام دفع مدفوع
آیا عمل بواسیر برگشت دارد؟
جراحی بواسیر در کاهش یا از بین بردن هموروئید معمولا بسیار مؤثر و ایمن است. با این حال، همانند هر روش درمانی دیگری، جراح بعد از جراحی بواسیر نمی تواند ۱۰۰% تضمین کند که هموروئید دوباره بازنگردد. احتمال بازگشت بواسیر پس از جراحی به چندین عامل بستگی دارد:
- مراقبت ها و رفتارهای پس از عمل؛ رعایت نکردن دستورالعمل‌های پزشکی پس از عمل، مانند عدم دقت و توجه به تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی، می‌تواند احتمال بازگشت بواسیر را افزایش دهد.
- عوامل خطر؛ برخی شرایط مانند یبوست مزمن، بارداری، چاقی و فشار طولانی مدت به ناحیه لگن و مقعد، خطر بازگشت بواسیر را افزایش می دهند.
- نوع و شدت بواسیر اولیه؛ در مواردی که بواسیر از ابتدا بسیار شدید بوده؛ احتمال بازگشت آنها پس از جراحی ممکن است بیشتر باشد.
- کیفیت جراحی؛ مهارت و تجربه جراح نیز می تواند در احتمال بازگشت بواسیر پس از جراحی نقش داشته باشد.
برای کاهش احتمال بازگشت بواسیر پس از جراحی، توصیه می شود که بیماران به توصیه های جراح خود در مورد تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی عمل کنند. مانند افزایش مصرف فیبر، نوشیدن مقدار زیادی آب، ورزش منظم و اجتناب از نشستن یا فشار آوردن به ناحیه لگن برای مدت طولانی. همچنین، در صورت مشاهده علائم و عوارض حاد بواسیر پس از جراحی، مراجعه به پزشک برای ارزیابی و درمان به موقع اهمیت دارد.
علائم عفونت بعد از عمل هموروئید
علائم عفونت پس از جراحی هموروئید ممکن است شامل مواردی شود که نشان دهنده نیاز به توجه فوری پزشکی هستند. برخی از این نشانه‌ها عبارت‌اند از:
- تب و لرز؛ افزایش دمای بدن که می‌تواند نشانه عفونت باشد.
- تشدید درد پس از بهبود اولیه؛ اگر درد در محل جراحی به‌جای کاهش، شدیدتر شود، ممکن است نشان دهنده عفونت باشد.
- قرمزی یا تورم؛ ظاهر شدن قرمزی یا تورم غیرعادی در اطراف ناحیه جراحی.
- ترشحات غیرطبیعی یا تشکیل آبسه؛ خروج مایعات چرکی یا بروز برآمدگی‌های دردناک ممکن است علائمی از عفونت باشند.
- مشکلات ادراری یا درد شکمی؛ در موارد شدید، احتباس ادرار یا حساسیت در ناحیه شکم می‌تواند رخ دهد.
- خارش یا التهاب شدید در ناحیه مقعد؛ که ممکن است با تحریک یا حساسیت همراه باشد.
- خونریزی غیرطبیعی یا مداوم؛ وجود خونریزی که به‌طور طبیعی متوقف نمی‌شود.
- علائم عفونت سیستمیک؛ مانند افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون (لکوسیتوز) یا علائم نادر اما جدی مانند شوک سپتیک.
بیرون زدگی بعد از عمل هموروئید
بیرون زدگی که ممکن است بعد از جراحی هموروئید رخ دهد، معمولاً به‌دلیل تورم یا باقی ماندن بخشی از بافت مخاطی در ناحیه جراحی ایجاد می‌شود. این وضعیت در اغلب موارد طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد. علائمی مانند درد، خارش یا احساس ناراحتی می‌تواند همراه این بیرون‌زدگی باشد، اما معمولاً طی چند هفته بهبود می‌یابد و نیاز به اقدامات پیچیده‌ای ندارد.
برای کاهش این علائم، نشستن در لگن آب گرم یکی از موثرترین راه‌هاست که التهاب و درد را کاهش می‌دهد. علاوه‌بر آن، استفاده از پمادهای ضدالتهاب می‌تواند در کاهش خارش و تورم کمک کننده باشد. همچنین، پرهیز از فعالیت‌های سنگین یا هر نوع فشاری که ممکن است به ناحیه جراحی آسیب برساند، به روند بهبودی کمک می‌کند.
در صورتی که بیرون‌زدگی برای مدت طولانی باقی بماند یا علائم شدت پیدا کنند، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک می‌تواند با بررسی دقیق، راه‌حل مناسبی ارائه دهد تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.
آمادگی قبل از عمل هموروئید
آماده‌سازی مناسب قبل از عمل جراحی بواسیر، می‌تواند روند درمان را آسان‌تر کند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نماید. در اینجا مراحل مهمی که باید رعایت شود، آورده شده است:
- رژیم غذایی مناسب؛ شب قبل از عمل، خوردن و آشامیدن را از نیمه شب متوقف کنید. بهتر است روز قبل از جراحی از رژیم غذایی مایع و شفاف مانند آب، چای یا آبگوشت استفاده نمایید. این کار کمک می‌کند تا معده و دستگاه گوارش شما برای جراحی آماده باشد.
- پاکسازی روده؛ برای تخلیه و تمیز کردن روده و راست روده، پزشک ممکن است استفاده از ملین یا تنقیه را توصیه کند. رعایت دقیق این دستورالعمل‌ها برای بهبود شرایط حین عمل ضروری است.
- تنظیم داروها؛ اگر داروهایی مانند آسپرین یا پلاویکس مصرف می‌کنید که خون را رقیق می‌کنند، ممکن است پزشک توصیه کند که مصرف آنها را حدود ۵ تا ۷ روز پیش از جراحی متوقف کنید. این کار احتمال خونریزی در طول و پس از جراحی را کاهش می‌دهد.
- آزمایش‌ها و ارزیابی‌های پزشکی؛ انجام آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون یا کولونوسکوپی بر اساس شرایط سنی و سابقه پزشکی شما، بخشی از فرآیند آماده‌سازی است. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کند تا از وضعیت کلی سلامت شما اطمینان حاصل کند.
- برنامه‌ریزی برای حمل‌ونقل؛ به دلیل اثرات داروهای بیهوشی، قادر به رانندگی پس از عمل نخواهید بود. حتماً از پیش هماهنگی کنید تا یکی از دوستان یا اعضای خانواده شما را پس از جراحی به خانه برساند.
لیزر بواسیر
درمان هموروئید با لیزر، یکی از روش‌های مدرن و کم‌تهاجمی است که برای کاهش یا حذف بافت هموروئیدی استفاده می‌شود. این روش از انرژی متمرکز لیزر بهره می‌گیرد و به گونه‌ای طراحی شده که جریان خون در بواسیر را متوقف کرده و به کوچک شدن آن کمک می‌کند. استفاده از لیزر به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود، خونریزی را به حداقل می‌رساند، درد بعد از عمل را کاهش می‌دهد و زمان بهبودی کوتاه‌تری نسبت به روش‌های سنتی جراحی فراهم می‌کند.
یکی از تکنیک‌های پرکاربرد در این روش، هموروئیدوپلاستی با لیزر (LHP) است. در این تکنیک، یک پروب لیزری به داخل بافت هموروئیدی وارد می‌شود و با دقت بسیار بالا، بدون آسیب به بافت‌های اطراف مانند اسفنکتر، بافت هموروئیدی را هدف قرار می‌دهد. این روش معمولاً تحت بیهوشی انجام می‌شود و به‌طور ویژه برای هموروئیدهای درجه دوم و سوم موثر است.
از دیگر مزایای لیزر بواسیر، می‌توان به کاهش درد در طول دوره بهبودی و بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره اشاره کرد. این روش به دلیل نتایج مطلوب و عوارض کمتر، به یکی از گزینه‌های محبوب در درمان هموروئید تبدیل شده است.
دوره نقاهت و بهبودی بعد از عمل بواسیر
مدت دوره نقاهت و بهبودی پس از جراحی بواسیر بسته به نوع جراحی انجام شده، شدت بواسیر و سلامت کلی بیمار می تواند متفاوت باشد. در ادامه به چند نکته کلیدی در مورد دوره بهبودی بعد از عمل هموروئید اشاره می کنیم:
- زمان بهبودی؛ معمولا بیماران بین یک تا دو هفته پس از جراحی شروع به بهبودی می کنند. اما ممکن است تا بهبودی کامل فرد چندین هفته طول بکشد.
- درد و ناراحتی؛ درد و ناراحتی در ناحیه مقعد پس از جراحی شایع است. مدیریت درد معمولا با داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک انجام می شود.
- مراقبت‌های پس از جراح؛ رعایت بهداشت ناحیه مقعدی مهم است. استفاده از حمام سیتز (نشستن در آب گرم) می‌تواند به تسکین ناراحتی کمک کند. همچنین، مهم است که بیماران از انجام فعالیت های سنگین یا فشار آوردن به ناحیه مقعدی خودداری کنند.
- تغذیه و رژیم غذایی؛ رژیم غذایی سرشار از فیبر می تواند به جلوگیری از یبوست و کمک به دفع راحت تر کمک کند. نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات نیز توصیه می شود.
- فعالیت بدنی؛ در حالی که استراحت مهم است، فعالیت های سبک مانند راه رفتن کوتاه مدت؛ می تواند به جلوگیری از عوارضی مانند لخته شدن خون کمک کند.
- مراجعه به پزشک؛ مهم است که برای پیگیری و ارزیابی پیشرفت بهبودی و بررسی عوارض احتمالی به موقع به پزشک مراجعه کنید. تا از بروز هر گونه مشکل جدی تر جلوگیری نمایید.
یافته ها و تحقیقات جدید در زمینه جراحی هموروئید
جراحی هموروئید یا هموروئیدکتومی، روشی است برای بین بردن هموروئید ملتهب یا ترومبوز شده که باعث ناراحتی یا خونریزی زیادی می شود. به نقل از انجمن جراحان روده بزرگ و رکتوم آمریکا، تقریباً ۷۵% از بزرگسالان در مقطعی از زندگی خود علائم هموروئید را تجربه می کنند و تعداد قابل توجهی باید جراحی بواسیر انجام دهند. پیشرفت در تکنیک‌های جراحی، مانند جراحی ایزودیامتریک مقعدی که توسط Dr. John M. Dorrance توسعه یافته؛ نتایج را بهبود بخشیده و باعث می‌شود خطر جراحی ها کمتر و زمان بهبودی کوتاه‌تر شود. در حال حاضر، دو رویکرد اصلی وجود دارد:
- هموروئیدکتومی اکسیزیونال سنتی
- تکنیک‌های کم تهاجمی مانند هموروئیدوپکسی منگنه
- فتوکوآگولاسیون مادون قرمز
در فتوکوآگولاسیون مادون قرمز، از نور مادون قرمز بر روی هموروئید داخلی استفاده می شود. گرمای نور باعث تشکیل بافت اسکار می شود. سپس، جریان خون را قطع کرده؛ هموروئید را کوچک می کند و از برآمدگی وریدهای مجاور به داخل کانال مقعد جلوگیری می کند. انعقاد الکتریکی همان نتایج را از طریق جریان الکتریکی به دست می آورد.
آمارها نشان می دهد؛ در حالی که هموروئیدکتومی سنتی نرخ عود حدود ۵% الی ۱۰% دارد؛ (بیشاپ و همکاران، ۲۰۲۱)، روش های جدیدتر مانند هموروئیدوپکسی منگنه باعث افزایش راحتی بیمار و کاهش درد پس از عمل شده که زمان بهبودی را کوتاه تر می کند. علاوه بر گزینه های جراحی، درمان های معاصر شامل داروهایی مانند تزریق موضعی نیتروگلیسیرین (Nitroglycerin) و سم بوتولینوم (Botulinum toxin) است که می تواند به کاهش علائم و درد، کمک کند.
عمل بواسیر خب است یا بد؟!
عمل جراحی بواسیر یک روش درمانی موثر برای هموروئید شدید و حاد است که به درمان‌های کمتر تهاجمی پاسخ نمی دهند. این جراحی می تواند به روش های مختلفی مانند هموروئیدکتومی، لیگاسیون باند لاستیکی یا جراحی لیزری انجام شود. آمادگی قبل از عمل، شامل تغییرات در رژیم غذایی و داروها و همچنین مراقبت های دقیق پس از جراحی برای کاهش درد و تسریع در روند بهبودی حیاتی است. پیروی از توصیه های پزشک، از جمله رعایت بهداشت، مدیریت درد، و تغییرات سبک زندگی برای پیشگیری از بازگشت بواسیر ضروری است. توجه به تغذیه مناسب، استراحت کافی و مراجعه به پزشک برای پیگیری های منظم، کلید موفقیت در درمان و بازیابی سلامت است.
منبع: https://iraniansurgeryclinic.com/hemorrhoid-surgery/