بازار خودرو در ایران همواره ترکیبی از محصولات داخلی، خودروهای مونتاژی و مدل‌های وارداتی بوده است. هرکدام از این دسته‌ها مشتریان خاص خود را دارند و سهم مشخصی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند. با این حال، پرفروش بودن یک خودرو الزاماً به معنای محبوب بودن آن نیست. در بسیاری از مواقع، قیمت، دسترسی به خدمات پس از فروش، شرایط اقتصادی خریداران و حتی سیاست‌های واردات و تولید داخلی بر میزان فروش تأثیر می‌گذارند. بنابراین باید میان «محبوبیت» و «فروش بالا» تفاوت قائل شد.
خودروهای داخلی؛ بین محبوبیت و دسترس‌پذیری
یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار ایران، خودروهای داخلی هستند. این خودروها به دلیل قیمت نسبتاً مناسب‌تر، گستره خدمات پس از فروش و در دسترس بودن قطعات یدکی، همواره سهم بزرگی از بازار را در اختیار دارند. با وجود کاستی‌های فنی و طراحی قدیمی، همچنان بخش قابل توجهی از خریداران ایرانی ترجیح می‌دهند به سمت این محصولات بروند.
شاهین؛ تلاش برای رسیدن به ۲۰۷
شاهین از محصولات داخلی است که در سال‌های اخیر تلاش کرده جایگاهی در بازار برای خود باز کند. این خودرو هرچند میان طرفدارانش محبوبیت دارد، اما هنوز نتوانسته به محبوبیت پژو ۲۰۷ برسد. پژو ۲۰۷ به دلیل طراحی جمع‌وجور، شتاب قابل قبول و هماهنگی با سلیقه نسل جوان، فروش بالاتری دارد. کارشناسان معتقدند که اگرچه بسیاری از خریداران مایل به انتخاب خودروهای جدیدتر هستند، اما به دلیل قیمت بالاتر یا مشکلاتی مثل کمبود قطعات، ناچار به انتخاب خودروهایی مثل ۲۰۷ می‌شوند.
دنا پلاس؛ همچنان پرطرفدار
دنا پلاس نمونه‌ای دیگر از خودروهای داخلی است که همچنان در صدر فروش قرار دارد. طراحی نسبتاً به‌روزتر در مقایسه با سایر محصولات داخلی، امکانات بیشتر و همچنین قیمت مناسب باعث شده این خودرو یکی از انتخاب‌های اصلی خریداران ایرانی باشد.
خودروهای داخلی پرفروش و پرطرفدار بازار
| نام خودرو | دلایل محبوبیت | نقاط ضعف | جایگاه در بازار |
| پژو ۲۰۷ | طراحی جمع‌وجور، شتاب قابل قبول، خدمات پس از فروش گسترده | قیمت نسبتاً بالا، کیفیت متغیر قطعات | محبوب‌ترین داخلی در نسل جوان |
| شاهین | طراحی جدیدتر نسبت به محصولات قدیمی سایپا، امکانات مناسب | نرسیدن به سطح محبوبیت ۲۰۷، قطعات یدکی کمتر | در حال تثبیت جایگاه |
| دنا پلاس | ظاهر مدرن‌تر، امکانات بهتر، قیمت قابل قبول | کیفیت مونتاژ متوسط، مصرف سوخت بالا | همچنان پرطرفدار در میان داخلی‌ها |
وارداتی‌های محبوب؛ ژاپنی‌ها در صدر
بازار وارداتی‌های ایران به دلیل محدودیت‌های واردات، تنوع کمتری نسبت به کشورهای دیگر دارد. با این وجود، برخی مدل‌ها توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در میان خریداران پیدا کنند.
تویوتا کرولا و لوین؛ انتخابی مطمئن
تویوتا همواره یکی از محبوب‌ترین برندها در ایران بوده است. مدل‌های کرولا و لوین به دلیل استهلاک پایین، مصرف بهینه و گستره قطعات یدکی محبوبیت بالایی دارند. حضور پررنگ این خودروها در خیابان‌های ایران خود گویای جایگاه ویژه آن‌هاست.
فولکس واگن‌ها و برقی‌ها
فولکس واگن تیگوان و تی‌راک از دیگر خودروهای محبوب وارداتی هستند. علاوه بر آن، ورود خودروهای برقی مثل فولکس ID.۴ نشان‌دهنده تغییر تدریجی سلیقه بازار است. این خودرو به دلیل طراحی مدرن و کاهش هزینه سوخت، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
📊 وارداتی‌های پرطرفدار بازار ایران
| نام خودرو | ویژگی‌ها | علت محبوبیت |
| تویوتا کرولا | استهلاک پایین، قطعات در دسترس | مصرف‌کننده‌پسند و مقرون‌به‌صرفه |
| تویوتا لوین | طراحی جذاب، کیفیت بالا | قطعات یدکی گسترده، دوام بالا |
| فولکس واگن تیگوان | کراس‌اوور محبوب اروپایی | طراحی مدرن و امکانات متنوع |
| فولکس ID.۴ | برقی و نوآورانه | کاهش هزینه مصرف انرژی و مدرن بودن |
خودروهای چینی؛ از تردید تا محبوبیت
خودروهای چینی در ابتدا با تردید زیادی وارد بازار ایران شدند. کیفیت پایین، طراحی نامناسب و نبود خدمات پس از فروش مشکلات بزرگی برایشان بود. اما طی سال‌های اخیر، برخی برندها توانسته‌اند نظر بازار ایران را تغییر دهند.
چانگان CS۳۵ و CS۵۵؛ موفق در ایران و امارات
چانگان از برندهایی است که در بازار ایران توانسته اعتبار خوبی کسب کند. مدل‌های CS۳۵ و CS۵۵ نه تنها در ایران بلکه در امارات نیز فروش بالایی دارند. کیفیت قابل قبول و قیمت رقابتی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این محصولات هستند.
لیست محبوب‌ترین چینی‌ها در ایران:
- چانگان CS۳۵
- چانگان CS۵۵
- ام‌وی‌ام X۵۵ (پرفروش‌ترین کراس‌اوور مونتاژی)
- فونیکس تیگو ۷ پرو
- جک J۷ (محبوب‌ترین سدان مونتاژی)
مونتاژی‌ها؛ تعادلی بین قیمت و امکانات
خودروهای مونتاژی به دلیل ارائه امکانات بیشتر نسبت به قیمت، سهم بالایی در بازار دارند. این دسته از خودروها نه تنها از نظر طراحی جذاب‌تر هستند، بلکه خدمات پس از فروش بهتری نیز نسبت به وارداتی‌های محدود ارائه می‌دهند.
ام‌وی‌ام X۵۵ و فونیکس تیگو ۷ پرو
ام‌وی‌ام X۵۵ به عنوان پرفروش‌ترین کراس‌اوور مونتاژی شناخته می‌شود. در کنار آن، فونیکس تیگو ۷ پرو نیز به عنوان یک محصول محبوب با امکانات متنوع و طراحی مدرن توانسته توجه خریداران زیادی را جلب کند.
آریزو ۸ و تیگو ۸ پرو مکس
با وجود حاشیه‌ها و مشکلات شرکت تولیدکننده، مدل‌های آریزو ۸ و تیگو ۸ پرو مکس همچنان جزو محبوب‌ترین مونتاژی‌ها محسوب می‌شوند. این خودروها به دلیل طراحی متفاوت و امکانات متنوع، انتخاب اول بسیاری از خریداران در رده مونتاژی هستند.
خودروهای برقی و هیبریدی؛ آینده‌ای در راه
با وجود مشکلات زیرساختی مثل کمبود برق، خودروهای برقی و هیبریدی در حال یافتن جایگاه خود در بازار ایران هستند.
- مرسدس EQ و ب‌ام‌و X۱ برقی جزو وارداتی‌های محبوب هستند.
- بی‌وای‌دی چین ال با قیمتی حدود ۳ میلیارد تومان توانسته نظر بسیاری از خریداران را جلب کند.
- تویوتا کمری هیبرید و هوندا CR-V هیبرید نیز در دسته خودروهای محبوب هیبریدی قرار دارند.
نتیجه‌گیری: محبوبیت ≠ فروش
آنچه از بررسی بازار ایران مشخص است، این است که محبوبیت یک خودرو همیشه به معنای فروش بالا نیست. گاهی خودروهایی با قیمت بالا و کیفیت فوق‌العاده مثل بنتلی یا مرسدس، محبوبیت زیادی دارند اما فروش‌شان محدود است. در مقابل، خودروهایی مثل پژو ۲۰۷ یا دنا پلاس به دلیل قیمت مناسب‌تر و خدمات گسترده، در صدر فروش قرار می‌گیرند.
بازار خودرو ایران در حال گذار است؛ با ورود بیشتر خودروهای هیبریدی و برقی و تنوع مونتاژی‌ها، رقابت شدیدتر خواهد شد. اگر سیاست‌های واردات و تولید داخلی به درستی مدیریت شوند، می‌توان امیدوار بود که کیفیت خودروها افزایش یابد و مصرف‌کننده ایرانی انتخاب‌های بهتری پیش‌رو داشته باشد.
منبع: کاریشو