درمان ریشه دندان با دکتر نفیسه امامی
پوسیدگی‌های عمیق، ترک و شکستگی دندان، تروما (ضربه) و ترمیم‌های با مجاورت نزدیک به عصب دندان از دلایل ایجاد التهاب و عفونت در دندان می‌باشد. در پروسه‌ی درمان ریشه این بافت ملتهب و عفونی خارج می‌شود کانال های دندان ضد عفونی شده و توسط ماده‌ای خنثی داخل کانال‌های دندان پر می‌شود.
درمان ریشه دندان یکی از اقدامات بسیار پیچیده دندانپزشکی است که برای درمان عفونت‌های شدید ریشههای دندان استفاده می‌شود. از این روش می‌توان برای جلوگیری از کشیدن دندان و ترمیم آسیب دیدگی‌های عمقی استفاده کرد؛ اما به خاطر داشته باشید که برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب، باید یک متخصص خوب در زمینه درمان ریشه پیدا کنید. زیرا طی شدن ناقص یا اشتباه این فرایند می‌تواند ضرر‌های جبران ناپذیری را به سلامت دهان و دندان شما وارد کند.
در داخل بافت سخت دندانی بافتی نرم وجود دارد که پالپ دندان نام دارد و حاوی عروق و اعصاب می‌باشد در موارد عمیق شدن پوسیدگی و از بین رفتن بافت سخت این بافت ملتهب شده و دچار درد حاد می‌شود که در اصطلاح عامیانه این شرایط (به عصب رسیدن دندان) اتلاق می‌شود و درصورت تاخیر در درمان ریشه این بافت ملتهب، بافتی نکروز (مرده) شده که نهایتا منجر به ایجاد ابسه و تورم در بیمار می‌شود.
علائم باقی ماندن ریشه دندان در لثه
در بسیاری از موارد، جا ماندن ریشه دندان در لثه نشانه‌های خاصی ندارد. شاید شما با هدایت و کشیدن زبان خود به محل مورد نظر بعد از کشیدن دندان، احساس برخورد با جسم تقریباً سختی را داشته باشید. این جسم سخت می‌تواند ریشه باقی‌مانده در لثه شما باشد؛ اما در صورت نهفته بودن ریشه دندان، با لمس زبان نمی‌توان آن را تشخیص داد.
در این مواقع اغلب بیمار احساس درد و حساسیت دارد و به دندانپزشک مراجعه می‌کند. در این حالت با معاینه بالینی و استفاده از تصاویر رادیوگرافی می‌توان ریشه باقی‌مانده را تشخیص داد.
دندانپزشک با بررسی سوابق بیمار و معاینه ناحیه درگیر در مورد وضعیت دندان بیمار تشخیصات لازم را می‌دهد. اغلب برای این‌که ریشه باقی‌مانده در لثه قابل دیدن باشد از تصاویر اشعه ایکس مانند بایت‌وینگ و پری‌آپیکال استفاده می‌کنند. در حالت‌های پیچیده‌تر، توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی، تصاویر سه‌بعدی را برای تشخیص بهتر ارائه می‌دهند.
خطرات باقی ماندن ریشه دندان در لثه
باقی ماندن ریشه دندان در لثه می‌تواند باعث ایجاد عفونت دندان در ناحیه مورد نظر شود که بسیار دردآور خواهد بود و می‌تواند شما را به بیماری‌های خطرناک دهان و دندان مبتلا کند.
اگر متوجه باقی‌مانده ریشه دندان خود شدید، خیلی سریع برای جلوگیری از عوارض به دندانپزشک مراجعه کنید تا او با تشخیص خود بهترین درمان را متناسب با وضعیت موجود انتخاب کند. البته که در برخی مواقع شما نمی‌توانید وجود ریشه را تشخیص دهید و تنها احساس درد و یا ورم در ناحیه درگیر خواهید داشت.
دلایل باقی ماندن ریشه دندان در لثه
از جمله عواملی که می‌تواند باعث جا ماندن ریشه دندان در لثه شود عبارتند از:
1- شکستن دندان
شکستن دندان از مشکلاتی است که برای افراد زیادی اتفاق می‌افتد. اگر بخش کوچکی از دندان شکسته شود، می‌توان آن را با کامپوزیت اصلاح کرد؛ اما اگر دندان در نزدیکی لثه دچار آسیب و شکستگی شود، نیاز به جراحی خواهید داشت تا ریشه باقی‌مانده را از لثه بیرون بکشید.
اغلب در کودکانی که زمین می‌خورند یا ورزش‌کاران، عارضه دندان شکسته رخ می‌دهد. در برخی موارد به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و ایجاد پوسیدگی، دندان دچار شکستگی می‌شود.
2- کشیدن دندان
دلایل مختلفی می‌تواند منجر به کشیدن دندان شود. اغلب کشیدن دندان از ساده‌ترین کارها برای دندان‌پزشکان است، اما در برخی موارد این کار پروسه‌ای سخت و پیچیده خواهد داشت و شاید ریشه درون لثه باقی بماند.
3- دندان عقل نهفته
دندان عقل برای اکثر افراد احساس ترس به همراه دارد. در بیشتر افراد دندان عقل به صورت طبیعی درمی‌آید و مشکلی ندارد؛ اما در برخی دیگر، دندان عقل نهفته است و باعث رسیدن آسیب به دیگر دندان‌ها می‌شود. وجود دندان عقل نهفته، با عکس رادیولوژی مشخص می‌شود و بعد از تشخیص، دندانپزشک برای بیرون آوردن آن اقدام می‌کند.
چگونه ریشه باقی‌مانده را از لثه خارج می‌کنند؟
فرایند خارج کردن ریشه دندان از لثه طبق مراحل زیر انجام می‌شود. دقت کنید که این عمل حتماً باید توسط دندانپزشک ماهر و دارای تجربه جراحی صورت گیرد. مراحل بیرون کشیدن ریشه در لثه عبارتند از:
1- ابتدا با کمک داروی بی‌حسی موضعی ناحیه درگیر و اطراف ریشه را بی‌حس می‌کنند. بی‌حسی مانع از احساس درد در طول درمان شما می‌شود.
2- در بافت لثه برش‌های کوچکی ایجاد می‌شود تا بتوان به ریشه دسترسی پیدا کرد.
3- دندانپزشک از ابزار مخصوصی برای بیرون آوردن باقی‌مانده ریشه از لثه و استخوان آن ناحیه استفاده می‌کند. تمام خرده‌های باقی‌مانده ریشه و تیزی‌ها باید خارج شود.
4- بعد از آن، محل مورد نظر را به طور کامل شستشو می‌دهند و حتی در صورت نیاز با محلول استریل ناحیه را تمیز می‌کنند تا هیچ‌گونه عفونتی باقی نماند. سپس بافت لثه را با استفاده از بخیه جذبی یا غیر جذبی می‌دوزند.
مراقبت‌های لازم بعد از بیرون کشیدن ریشه از لثه
– بعد از آنکه ریشه باقی‌مانده از لثه بیرون کشیده شد، لازم است تا مدتی را به مراقبت‌های بعد از درمان اختصاص دهید.
– این‌که زمان بهبودی چقدر طول خواهد کشید، بستگی به پیچیدگی عمل شما و همین‌طور وضعیت جسمانی‌تان دارد. معمولاً بین چند روز تا چند هفته نیاز به بهبودی خواهید داشت.
– وجود تورم، کبودی و ناراحتی در قسمت مورد نظر در این مدت کاملاً طبیعی خواهد بود و جای نگرانی ندارد.
– به احتمال زیاد دندانپزشک برای کنترل درد شما داروی مسکن تجویز خواهد کرد. حتماً مصرف دارو را طبق تجویز پزشک انجام دهید و خودسرانه کاری نکنید.
– داشتن خونریزی کم بین یک تا دو روز بعد از جراحی کاملاً طبیعی خواهد بود. در صورت نیاز به تعویض گاز، این کار را انجام دهید.
– برای کاهش تورم و درد در ناحیه مورد نظر می‌توانید از کمپرس سرد یا کیسه یخ در نزدیکی محل مورد نظر استفاده کنید. کیسه یخ را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی صورت خود با دفعات زیاد نگه دارید.
– حتماً مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را طبق دستور دندانپزشک انجام دهید و مراقب باشید تا لخته تشکیل‌شده روی محل جراحی کنده نشود.
– در این مدت کشیدن سیگار و مصرف الکل را کنار بگذارید؛ زیرا مواد مخدر روند بهبودی شما را مختل می‌کند.
– در چند روز اول بعد از عمل، از غذاهای نرم و مایعات استفاده کنید تا فشاری به محل جراحی وارد نشود. مصرف غذاهای تند، داغ و بسیار سفت را تا جای ممکن کنار بگذارید.
درمان ریشه دندان‌‌های نابالغ کودکان
درمان ریشه دندان کودکان
پس از رویش دندان در دهان حداقل 5 سال زمان جهت تکمیل انتهای ریشه (اپکس Apex) نیاز است. در صورتیکه در این دوره دندان کودک در اثر پوسیدگی ضربه و… نیاز به درمان ریشه پیدا کند به علت ضعیف بودن دیواره‌ها و باز بودن انتهای ریشه نیاز به ملاحظات خاص جهت درمان ریشه دندان کودک توسط متخصص اندو Endo وجود دارد.
درمان ریشه دندان های دائمی کودکان با ریشه های نابالغ از مهم‌ترین فرایند‌های دندانپزشکی است که در سلامت آینده کودکان نقش به‌سزایی دارد؛ به همین دلیل لازم است که قبل از مراجعه به دندانپزشک در این زمینه، حتما از تخصص پزشک اطمینان حاصل کرده و تا حدی با این فرایند آشنایی داشته باشید. اپکسوژنزیس و اپکسیفیکاسیون روش‌هایی برای درمان ریشه کودکانی هستند که هنوز دندان در حال رشد دارند. این روش‌ها باعث می‌شوند که فرزند شما از همان سنین پایین، دندان خود را حفظ کرده و نیازی به کشیدن آن پیدا نکند.
دکتر نفیسه امامی با چندین سال سابقه درمان کودکان و ارتباط مناسب با کودک درمان ریشههای نابالغ را با بالاترین کیفیت انجام خواهند داد.
– دندانپزشک تا حد امکان باید پالپ سالم را حفظ کند تا فرایند رشد دندان دچار مشکل نشود.
– باید محیطی امن و استریل برای کودک فراهم شود که در طول فرایند درمانی دچار ترس و وحشت نشود.
– با استفاده از رادیوگرافی و عکسبرداری دقیق، فضای داخل دندان، وضعیت پالپ و طول کانال ریشه باید به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.
– از ابزار‌های دقیق و تخصصی استفاده شود تا آسیبی به بافت و اعصاب دندانی وارد نگردد.
– از مواد غیرحساسیت‌زا برای پر کردن دندان استفاده شود.
نکات مهم در درمان ریشه دندان های دائمی کودکان با ریشه های نابالغ
افتادن دندان های شیری در کودکان حدودا از سن 6 سالگی شروع می‌شود و از آن به بعد، دندان های دائمی جایگزین می‌شوند. پس از جوانه زدن و رشد این دندان‌ها، حداقل 5 سال زمان برای تکمیل انتهای ریشه یا Apex دندان نیاز است. در طی این مدت، دندان های کودک ممکن است دچار پوسیدگی شده یا آسیب‌هایی را در اثر ضربه‌های خارجی متحمل شوند که باعث انتقال عفونت به پالپ دندان می‌شود. در این صورت کودکان نیاز به درمان ریشه دندان های دائمی با ریشه های نابالغ یا اپکسوژنزیس Apexogenesis و اپکسیفیکاسیون Apexification پیدا می‌کنند. از آنجا که انتهای ریشه هنوز به طور کامل شکل نگرفته و دیواره‌ها ضعیف هستند، نیاز است که درمان ریشه دندان با دقت زیاد و رعایت یکسری ملاحظات انجام شود.
درمان ریشه دندان های دائمی کودکان با ریشه های نابالغ چیست؟
– دندان‌ها به رشد نهایی خود نرسیدهاند.
– تاج و ریشه دندان دارای طول کافی نیستند.
– مینا و عاج دندان ضخامت کافی را ندارند.
– پوسیدگی در آن‌ها رایج‌تر است و در صورت عدم رسیدگی، زودتر گسترش پیدا می‌کند.
– انتهای ریشه هنوز بسته نشده و امکان تخلیه پالپ به صورت کامل وجود ندارد.
– عدم انجام صحیح فرایند، ممکن است به اعصاب فک و دهان آسیب‌های جدی وارد کند.
– عدم مراجعه به متخصص در این زمینه، باعث به تاخیر افتادن رشد دندان یا ضعیف شدن آن می‌شود.