مخازن گالوانیزه محفظه‌هایی هستند که از جنس فولاد گالوانیزه تولید می‌شوند. بنابراین به دلیل مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی گزینه بسیار مناسبی برای جمع‌آوری و ذخیره مایعات به حساب می‌آیند. این محصولات با اندازه‌های مختلف، ضخامت‌ها و اشکال گوناگون تولید می‌شوند. به همین جهت علی رغم تولید مخازن مختلف از متریال‌های دیگر همچنان از اولین انتخاب‌های صنعتگران برای ذخیره سیالات محسوب می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با مخزن گالوانیزه، انواع مختلف آن و ویژگی‌هایی که دارد در این مقاله با ما همراه باشید.
مخزن گالوانیزه چیست؟
مخازن فلزی گالوانیزه از قدیمی‌ترین محصولاتی هستند که برای نگهداری مایعات به کار می‌روند. این محصولات مقاومت بسیار بالایی در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی دارند. همچنین می‌توان آنها را در انواع مختلف و ضخامت‌های گوناگون تولید کرد. بنابراین از شرایط مناسبی برای به کار بردن در صنایع مختلف برخوردار هستند.
علاوه بر آن به دلیل عدم استفاده از هرگونه ماده شیمیایی در تولید آنها به خصوص در پوشش گالوانیزه سفید، سبب گردیده آنها به عنوان گزینه مناسبی برای جمع‌آوری آب آشامیدنی شناخته شوند. بر این اساس باید بدانید که بنابر استاندارد جهانی En10142 جهت نگهداری آب آشامیدنی ۳۷۵ گرم فلز روی در هر متر مربع از سطح فولاد استفاده می‌گردد.
اجزای تشکیل دهنده مخازن گالوانیزه
قطعاتی که در ساخت مخازن گالوانیزه به کار می‌روند، شامل ورودی و خروجی پمپ‌ها، سرریز شیر تخلیه، نشانگر سطح سقف، دسته هدایتگر پایه و شاسی دریچه دسترسی هستند. همچنین متناسب با مدل‌های مختلفی که از این مخازن تولید می‌گردد تجهیزات مختلفی برای آنها در نظر گرفته شده که به عنوان نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تجهیزات خلاء مربوط به مدل‌های تحت‌فشار
- نردبان خارجی برای مخازنی با ارتفاع زیاد
- دسته هدایتگر و چرخ برای مدل‌های چرخ‌دار
- ناودانی برای مخازن ذخیره آب باران
مزایا و ویژگی‌های مخزن گالوانیزه
مخازن گالوانیزه دارای مشخصات و ویژگی‌های بسیار زیادی هستند. از جمله آنها می‌توان به عدم تاثیرگذاری تغییرات دمایی بر کیفیت مخازن، مقاومت بالای بدنه فلزی در برابر سایش‌ها، ترک‌ها، ضربات وارد شده لوازم تیز و برنده و قیمت مناسب نسبت به متریال‌هایی دیگر اشاره کرد. کم هزینه بودن راه‌اندازی و سهولت در نصب و جای‌گذاری، برخورداری از استانداردهای بالای بهداشت جهانی برای نگهداری مواد حساس و قابل شرب، امکان عایق‌بندی مناسب مخزن گالوانیزه در برابر حرارت، برودت و غیره از دیگر مزایا و ویژگی‌های آنها محسوب می‌شوند.
علاوه بر آن غیر قابل اشتعال بودن آنها، عدم واکنش پذیری شیمیایی با مواد نگهدارنده، امکان تولید در ظرفیت‌ها و اندازه‌های مختلف، برخورداری از سطح صاف و عدم رسوب‌پذیری سطح داخلی از موارد برتری آنها نسبت به سایر متریال‌ها به حساب می‌آیند. همچنین امکان استفاده در زیرساخت‌های اصلی، داشتن ساختار ساده، طول عمر بالا و کیفیت مناسب و مقاومت در برابر اشعه فرابنفش را می‌توان به عنوان مشخصات آنها در نظر گرفت.
دسته‌بندی انواع مخازن گالوانیزه
مخازن گالوانیزه متناسب با نوع قرارگیری در محل، ماده ذخیره‌سازی یا کاربرد و استفاده‌هایی که دارند به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. همچنین در تقسیم‌بندی آنها شکل ظاهری مخازن و تناسب آنها با کاربرد مخزن فلزی گالوانیزه اهمیت بالایی دارد. بر این اساس مخازن گالوانیزه متناسب با شکل ظاهری که برای آنها در نظر گرفته می‌شود به انواع مختلفی مانند مخازن مکعبی، مخازن استوانه‌ای یا مخزن‌های مخروطی تقسیم می‌شوند. همچنین از لحاظ کارکرد مخازن گالوانیزه در قالب‌های گوناگون چرخ‌دار، ساده، مدولار و تحت فشار طبقه‌بندی می‌گردند.
مخازن گالوانیزه مدولار یا پیش‌ساخته
در نگاه اول یا در تصور هر کسی مخازن گالوانیزه یک وسیله استوانه یا مکعبی شکل هستند که به صورت یک‌پارچه جوش داده شده و برای ذخیره آب یا مایعات به کار می‌روند. اما نسل‌های جدیدی از این مخازن به بازار آمده‌اند که به صورت پیش‌ساخته یا مدلار از جنس گالوانیزه گرم تولید می‌شوند. آب‌بندی این مخازن از نوع بهداشتی و از نوع EPDM بوده، به همین دلیل گزینه مناسبی برای نگهداری آب آشامیدنی محسوب می‌شوند. علاوه بر آن از مزایای این مخازن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- حملونقل آسان و نصب راحت
- عدم نیاز به جوشکاری برای استفاده
- دوام و عمر بالا
- کاهش هزینه‌های نصب و جای‌گذاری مخزن گالوانیزه
- مقاومت در برابر نورخورشید
- قابلیت استفاده در محیط‌هایی با متراژ محدود
مخزن فلزی تحت فشار
مخازن فلزی تحت‌فشار بر پایه فشارهای اتمسفریک و غیراتمسفریک تولید می‌گردند. در این مخازن مایعات شیمیایی یا انواع سیالات دیگر با فشار اولیه وارد مخازن گالوانیزه شده، سپس به وسیله پمپ‌های وکیوم هوای آنها گرفته می‌شود. این مخازن برای نگهداری ذخیره‌سازی آب مناسب نیستند و عمده استفاده آنها برای نگهداری گاز و سیالات خاص در صنایع حساس به حساب می‌آید. باید بدانید به دلیل تجمع گاز در این مخازن احتمال انفجار آنها وجود دارد، به همین دلیل برای جلوگیری از این مشکل، گیج‌های فشارسنج متعددی را در قسمت‌های مختلف مخازن تحت فشار تعبیه می‌کنند.
مخازن چرخ‌دار
مخازن چرخ‌دار همانطور که از نامشان مشخص است از چرخ اهرم کشنده و یک شاسی مقاوم برای نگه داشتن مخزن تشکیل می‌شوند. این مخازن در ظرفیت‌های بالا تولید شده و ضخامت ورق آنها بین ۲ تا ۲.۵ میلی‌متر است. بنابراین از آنها برای نگهداری حجم بالایی از مایعات استفاده می‌کنند. به دلیل استانداردهای بهداشتی بالا در تولید و امکان اتصال این مخازن به ماشین‌های کشنده، می‌توان از آنها برای نگهداری و حمل سیالات شیمیایی، مواد لبنی، بنزین، نفت، آب آشامیدنی، آب غیر شرب استفاده کرد.
مخازن گالوانیزه مکعبی
مخازن مکعبی به دو صورت جوشی و مدولار ساخته می‌شوند. مخازن مکعبی جوشی با استفاده از جوش‌های الکترود تولید می‌گردند. مدل‌های دیگر به صورت پیچ و مهره و با کمک واشرهای آب‌بندی در مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. گوشه‌های صاف این مخازن سبب گردیده در شرایط قطر برابر، ظرفیت آنها در مقایسه با مخازن استوانه‌ای بیشتر باشد. بنابراین انتخاب آنها در شرایط برابر محیطی برای ذخیره‌سازی مواد در اولویت قرار دارد.
مخازن فلزی استوانه‌ای
مخازن گالوانیزه استوانه‌ای محصولاتی هستند که به صورت افقی و عمودی مورد استفاده قرار می‌گیرند، به طوری‌که مدل افقی مخزن گالوانیزه کارایی بالاتری نسبت به انواع دیگر دارد. علاوه بر آن این مخازن قابلیت نصب به صورت دفنی را نیز داشته که در این حالت می‌توان بدون اینکه فضایی را اشغال کند از آنها استفاده کرد. امروزه در حدود ۹۰ درصد مخازن استوانه‌ای به صورت جوشی تولید می‌شوند و مدل پیش‌ساخته آنها یا پیچ و مهره‌ای بسیار محدود تولید می‌گردد.
کاربردهای مخزن گالوانیزه
با توجه به ویژگی‌ها و مشخصاتی که مخازن گالوانیزه دارند، همچنین امکان تولید به صورت پیش‌ساخته یا مونتاژ در محل، سبب گردیده این محصولات موارد مصرف متعددی داشته باشند. بر این اساس از کاربردهای متنوع آنها می‌توان موارد زیر را نام برد:
- ذخیره‌سازی و حمل مواد متفاوت شیمیایی، قلیایی، سیالات بازی و اسیدی
- استفاده در مراکز تجاری، اداری، مسکونی، کارگاه‌های تولیدی و کارخانجات صنعتی
- استفاده در مراکز آتش‌نشانی به دلیل مقاومت بالای مخازن پیش‌ساخته در برابر حریق و آتش
- نگهداری استاندارد مواد شیمیایی و آب آشامیدنی
- جمع‌آوری و ذخیره آب‌های سطحی و آب باران
- قابلیت استفاده در صنایع کشاورزی برای پرورش نهال‌های گلخانه‌ای
- استفاده در صنایع غذایی
- استفاده در آزمایشگاه‌های تولید دارو و شرکت‌های بهداشتی آرایشی
- قابلیت استفاده در صنایع پرورش ماهی و آبزیان
- استفاده به عنوان تانکرهای آبیاری قطره‌ای در مصارف کشاورزی
- امکان نگهداری و حملونقل پسماندهای صنعتی و شهری
راهنمای خرید مخزن گالوانیزه
به عنوان فاکتورهای مهم مورد توجه در خرید این محصولات می‌توان به ویژگی‌های فنی و مشخصات ظاهری محصول، مدل‌ها و اندازه‌های مختلف آن اشاره کرد. همچنین داشتن خدمات پس از فروش و ضمانتنامه سالم بودن مخزن و بدنه آن، صاف بودن خطوط جوشکاری و آب‌بندی مناسب از دیگر ملاک‌های مهم در زمان خریداری هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند.
قیمت مخزن گالوانیزه
قیمت مخزن گالوانیزه بر پایه فاکتورهای مختلفی مانند برند تجاری تولید کننده آن، ضخامت‌های مختلف، ظرفیت تانکر، کیفیت جوشکاری و الکترودهایی که در ساخت مخزن مورد نظر استفاده شده، بستگی دارد. همچنین اندازه مخزن، میزان و کیفیت روکش روی که در تولید آن به کار رفته، کیفیت گالوانیزاسیون و وجود عایق اضافه در ساخت، از عوامل موثر بر تعیین قیمت این مخازن به حساب می‌آیند. علاوه بر آن می‌توان به تغییرات نرخ فولاد و روی، میزان تقاضای خریدو‌فروش این محصولات در بازار جهت تعیین قیمت آنها نام برد.
چرا مخزن گالوانیزه؟
علی‌رغم وجود متریال‌های گوناگونی که برای ساخت تانکرها و مخازن نگهداری مایعات و سیالات استفاده می‌شود، همچنان ورق‌های گالوانیزه طرفداران بسیاری را به خود اختصاص داده‌اند. این مخزن‌ها که در ظرفیت‌ها و اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند، جهت جمع‌آوری انواع مختلف سیالات، مواد شیمیایی و بهداشتی با ویژگی‌های مختلف مناسب خواهند بود.