سیستم‌های مرکزی هواساژ هایژنیک برای تصفیه هوا در بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، شرکت‌های تولید دارو و دیگر محیط‌های استریل استفاده می‌شوند. این تجهیزات پیشرفته می‌توانند با توجه به نیاز انواع عملکردها مانند تهویه، گرمایش، سرمایش و فیلتراسیون چندلایه را انجام دهند. این واحدها دارای تفاوت‌های ساختاری با سیستم‌های تهویه هوای معمولی هستند که از طراحی تا اجزای سازنده و تجهیزات مورد استفاده در بخش‌های گوناگون آن را شامل می‌شود. به طور کلی هواساز هایژنیک تاثیر مستقیم بر فعالیت مراکز درمانی و واحدهای استریل می‌گذارد و بدون آن عملکرد این مراکز با مشکلات گوناگون روبرو خواهد شد. در این مطلب با کاربرد هواساز هایژنیک در اتاق تمیز و ویژگی‌های آن آشنا می‌شویم.
اتاق تمیز چیست
اتاق تمیز بر اساس استاندارد بین‌المللی ایزو به شماره ISO 14644-1 به محیطی گفته می‌شود که در آن تمرکز ذرات معلق در هوا کنترل می‌شود و ورود، تولید و بقای ذرات داخل اتاق به حداقل می‌رسد. علاوه بر این دیگر پارامترها مانند حرارت، رطوبت، فشار و … نیز در صورت نیاز امکان کنترل خواهند داشت. از اتاق تمیز یا کلین روم در صنایع و مراکز گوناگون صنعتی و بیمارستانی استفاده می‌شود و بسیاری از شرکت‌های برای تولید محصولات خاص به آن نیاز دارند.
به طور کلی می‌توان اتاق تمیز را به دو نوع اصلی تقسیم کرد:
- اتاق تمیز با جریان یک طرفه و آرام: در اتاق تمیز با جریان یک طرفه از حجم هوای بالا استفاده می‌شود و کیفیت هوای نهایی بسیار بهتر خواهد بود. برای این منظور جریان هوای تمیز و مداوم با سرعت حدودا ۴ متر بر ثانیه از سقف وارد می‌شود و هوای آلوده از کف اتاق تخلیه خواهد شد
- اتاق تمیز با جریان مغشوش: در این نوع اتاق هوای تمیز از طریق دریچه‌های سقفی وارد اتاق می‌شود و هوای آلوده از طریق دریچه‌هایی در پایین دیوارها خارج خواهد شد. معمولا سیستم هوا ۲۰ بار در ساعت اقدام به تصفیه هوای این نوع اتاق‌ها می‌کند
هواساز هایژنیک در اتاق تمیز چگونه کار می‌کند
هواساز هایژنیک با ساختاری شبیه به تجهیزات تهویه معمولی کار می‌کند، اما به گونه‌ای طراحی شده است که ۹۹٫۹۹ درصد آلاینده‌های موجود در اتاق را با استفاده از فیلترهای ویژه و پیشرفته جدا کند. این عملکرد خاص آن را برای ایجاد محیط پاکیزه در بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، شرکت‌های داروسازی، صنایع غذایی، اتاق‌های تمز، مراکز اطلاعاتی، صنایع هوافضا، صنایع الکترونیکی و شرکت‌های تولید تجهیزات نیمه‌هادی و برخی از واحدهای صنایع شیمیایی کاملا ایده‌آل می‌کند. هواساز هایژنیک به دلیل توانایی بالا در از بین بردن ذرات معلق، میکرو ارگانیسم‌ها، مواد آلرژی‌زا، ذرات بیماری‌زا، میکروب‌ها و … محیط را کاملا پاکسازی می‌کند و در پایان می‌توانیم یک اتاق تمیز و استریل داشته باشیم.
تفاوت عملکردی هواساز هایژنیک با دستگاه‌های تهویه معمولی در آب‌بندی کامل بدنه در برابر نفوذ هوای آلوده و سیستم فیلتراسیون پیشرفته آن است. کویل‌های هواساز هایژنیک باید با چیلر و بویلر در اتاق موتور ساختمان در تماس باشند تا عملکرد سرمایش و گرمایش را انجام دهند. به این ترتیب می‌توانید با ایجاد جریان آب داغ یا سرد در اطراف کویل‌های مسی دمای هوا را در فصل‌های مختلف سال تنظیم کنید. علاوه بر این انواع فیلترها با توجه به نیاز پروژه در سیستم تهویه مطبوع به کار می‌روند، بخشی که در بیشتر تجهیزات تهویه معمولی مشاهده نمی‌شود.
یکی از مهمترین تفاوت‌های هواساز هایژنیک در آب‌بندی و ایزوله بودن بدنه آن است. این ویژگی با هدف جلوگیری از ورود آلودگی به درون دستگاه انجام می‌شود، زیرا در این حالت امکان خود هواساز به منبع آلاینده تبدیل خواهد شد. علاوه بر این قطعات مختلف سیستم به گونه‌ای طراحی شده‌اند که امکان رشد میکرو ارگانیسم‌ها و آلودگی‌ها در آن وجود نداشته باشد. در بخش‌های مختلف هواساز هایژنیک در اتاق تمیز از مواد شیمیایی، سمی و خطرناک استفاده نمی‌شود و دستگاه‌ها نهایی کاملا استریل و پاکیزه خواهد بود. برای این منظور رعایت استانداردهای مختلف کاملا ضروری است.
اجزای تشکیل دهنده هواساز هایژنیک
سیستم هواساز هایژنیک از یک ورودی و خروجی هوا تشکیل می‌شود و درون آن بخش‌های مختلف وظیفه تصفیه و تنظیم پارامترهای مختلف را بر عهده دارند. از مهمترین اجزای این نوع سیستم‌ها می‌توان به انواع فیلتر هوا، کویل خنک‌کننده، کویل گرم‌کننده، فن، سیسنی درین کندانسینگ، لوله خروجی سینی درین، مرطوب‌کننده و صداگیر اشاره کرد. این سیستم با قرار گرفتن درون دیواره‌های کاملا عایق و ایزوله یک فضای استریل و بدون آلودگی را تشکیل می‌دهد که هوای موردنیاز در اتاق تمیز از درون آن تامین می‌شود.
سیستم فیلتراسیون با اشعه فرابنفش
یکی از مهمترین اجزای فیلتراسیون در سیستم هواساز هایژنیک لامپ‌های فرابنفش است. این بخش در زیر کویل‌ها نصب می‌شود تا از تکثیر انواع کمپ و قارچ در کویل و سینی دستگاه جلوگیری کند. برای این منظور از انواع لامپ فرابنفش UV-C استفاده می‌شود که با استفاده از تابش موج کوتاه انواع عوامل بیماری‌زا، کپک‌ها، قارچ‌ها، باکتری‌ها، ویروس‌ها و عوامل بیماری‌زا را از بین می‌برند. وجود این بخش برای استریل نگاه داشتن اتاق تمیز اهمیت بسیار زیادی دارد. شما می‌توانید برای افزایش استانداردهای پاکسازی هوا از ژنراتور ازن نیز در کنار این لامپ‌ها استفاده کنید تا خروجی سیستم کیفیت بیشتری داشته باشد.
پاکسازی هوا با فیلتر هپا
فیلتر هپا یک لایه فشرده و نامنظم از الیاف فایبر گلاس، پوشال و حصیر خاص است که به صورت آکاردئونی جای گرفته‌اند. این لایه به شکلی طراحی شده است که تمام آلاینده‌های ریز و ذرات معلق موجود در هوا را جذب کند. انواع میکرو ارگانیسم‌ها و ذرات معلق در هوا تا اندازه ۰٫۳ میکرون توسط این فیلتر پاکسازی خواهند شد (فیلتراسیون ۹۹٫۹۹ درصدی). میکرو الیاف سیلیکات بور یکی از لایه‌های اصلی فیلتراسیون هپا به شمار می‌رود که در کنار دیگر بخش‌ها با مکانیسم رهگیری و انتشار هوا را تصفیه می‌کند. امکان خرید فیلتر هپا با راندمان مشخص و طبق نیاز پروژه وجود دارد.
کویل‌های هواساز و سیستم تنظیم رطوبت
هواساز هایژنیک قابلیت تنظیم دما و میزان رطوبت موجود در هوا را نیز دارد. برای این منظور دستگاه به کویل سرد، کویل گرم و سیستم جذب و دفع رطوبت مجهز است. در هواساز هایژنیک ابتدا کویل گرم و سپس کویل سرد قرار دارد که حاوی سیال مبرد هستند. جنس کویل‌ها از مس است و درون فین‌های آلومینیومی قرار دارند. در صورتی که محیط نصب هواساز هایژنیک حاوی مواد شیمیایی خورنده باشد فین‌ها نیز از جنس مس ساخته خواهند شد. در کنار کویل‌ها سیستم جذب و دفع رطوبت نیز نقش مهمی در کیفیت هوای تولیدی برای اتاق تمیز دارند. برای تولید بخار از واحد تبخیر مایع استفاده می‌شود و پره‌های جمع‌آوری رطوبت نیز می‌توانند در صورت نیاز هوای خشک را به اتاق روانه کنند.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت هواساز هایژنیک
قیمت هواساز هایژنیک با توجه به پارامترهای گوناگون تعیین می‌شود که تا حد زیادی به نیاز واحد تولیدی و پروژه بستگی دارد. به طور کلی هرچه میزان فیلتراسیون و عملکرد سیستم هواساز بهتر باشد و از متریال و فیلترهای بهتر در آن استفاده شده باشد، هزینه نهایی نیز بالاتر خواهد بود.
برخی از مهمترین فاکتورها که بر قیمت هواساز هایژنیک تاثیر میگذارند عبارتند از:
- نوع فن هواساز
- جنس بدنه سیستم
- نوع فیلترها و سطح فیلتراسیون سیستم
- جنس کویل‌ها و ظرفیت سرمایش و گرمایش هواساز
- کیفیت ساخت قطعات
- برند تولید کننده دستگاه
نتیجه گیری
هواساز هایژنیک یک سیستم ضروری و اساسی برای ایجاد اتاق تمیز در صنایع و مراکز بهداشتی و درمانی است. این نوع دستگاه با تنظیم پارامترهای گوناگون و از بین بردن تمام آلودگی‌های موجود در هوا محیطی استریل را ایجاد می‌کند. شما می‌توانید با استفاده از هواساز هایژنیک از ایزوله بودن اتاق تمیز مطمئن شوید و بدون نگرانی از رشد میکروارگانیسم‌ها و آلودگی‌ها از آن برای انجام عملیات‌های مختلف استفاده کنید.