وال مش یکی از سیستم های نوین است که به منظور افزایش پایداری دیوارهای غیرسازه ای در برابر نیروهای جانبی نظیر زلزله و باد طراحی و اجرا می‌شود. این سیستم معمولا شامل توری فایبرگلاس، پلاستر و نبشی های منقطع است که باعث ایجاد پیوستگی بیشتر بین دیوار و سازه شده و مانع از جداشدگی یا واژگونی اجزای دیوار در شرایط بحرانی می‌گردد. وال مش در آیین‌نامه ها و دستورالعمل های اجرایی مانند پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ به عنوان یک روش تأیید شده برای مهار دیوارهای غیرسازه ای معرفی شده و به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود در پروژه های عمرانی جایگاه ویژه ای یافته است.
یکی از اجزای این سیستم، توری فایبرگلاس است که به‌عنوان لایه مسلح کننده به کار می‌رود. البته نقش توری فایبرگلاس در عملکرد وال مش، به صورت مکمل و در کنار سایر اجزای سیستم تعریف می‌شود. شناخت درست ویژگی های این توری و آگاهی از عوامل مؤثر بر قیمت مش فایبرگلاس، امکان انتخاب دقیق و مقرون به صرفه مصالح را برای مجریان و کارفرمایان فراهم می‌کند.
تعریف وال مش
وال مش یک سیستم تخصصی است که به منظور مهار دیوارهای غیرسازه ای و تیغه های داخلی در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و باد طراحی شده است. این سیستم، برخلاف روش های سنتی مهار دیوار که عمدتاً بر استفاده از المان های فلزی حجیم استوار بودند، رویکردی سبک تر و یکپارچه تر ارائه می‌دهد.
در حین وقوع زلزله، دیوارهای غیرسازه ای معمولاً دچار شکست یا واژگونی می‌شوند. این آسیب ها می‌توانند منجر به خطرات جانی برای ساکنان و همچنین اختلال در عملکرد سازه شوند. وال مش با ایجاد پیوستگی بیشتر بین دیوار و سازه باعث جلوگیری از شکست ناگهانی دیوار می‌شود.
وال مش در پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ به عنوان روشی تأیید شده برای مهار دیوارهای غیرسازه ای معرفی شده است. این تأییدیه ها به معنای انطباق این سیستم با الزامات طراحی لرزه ای مورد تأیید مراجع فنی کشور و قابلیت استفاده آن در پروژه های ساختمانی است.
اجزای وال مش
سیستم وال مش سه جز اصلی توری فایبرگلاس، پلاستر و نبشی های منقطع را شامل می‌شود که هرکدام وظیفه خاصی در عملکرد کلی سیستم بر عهده دارند:
- توری فایبرگلاس: این توری، اصلی ترین جزء تقویتی در سیستم وال مش است و از شبکه ای منظم از الیاف شیشه مقاوم ساخته می‌شود که به کمک رزین های خاص تثبیت شده‌اند. این ساختار به آن مقاومت کششی بالا و وزن بسیار کم می‌بخشد. قرارگیری این مش در لایه میانی پلاستر باعث فزایش مقاومت خمشی دیوارهای غیرباربر در برابر نیروهای جانبی می‌شود. استفاده از توری فایبرگلاس باعث می‌شود بدون نیاز به المان های فلزی سنگین، مهار دیوار با روشی سبک و مؤثر انجام شود.
- پلاستر: پلاستر در سیستم وال مش به عنوان لایه پوششی و نگهدارنده توری فایبرگلاس عمل می‌کند. پلاستر معمولاً از ملات پایه سیمانی یا گچی اصلاح شده تشکیل می‌شود که پس از اجرا، توری فایبرگلاس را در بر گرفته و آن را در جای خود تثبیت می‌کند. پلاستر با ایجاد سطحی صاف و مقاوم، به محافظت از سازه در برابر عوامل محیطی کمک می‌کند و در عین حال بستری مناسب برای رنگ آمیزی یا اجرای سایر پوشش ها فراهم می‌سازد. اجرای پلاستر وال مش شامل مراحلی همچون آماده سازی سطح، نصب توری فایبرگلاس و اجرای دو لایه پلاستر (یکی در زیر و دیگری بر روی توری) است. برای دستیابی به عملکرد مطلوب و اطمینان از دوام سازه، مقاومت پلاستر مورد استفاده در این سیستم باید حداقل ۳۰ مگاپاسکال باشد.
- نبشی های منقطع: استفاده از نبشی های منقطع در سیستم وال مش باعث می‌شود حرکت دیوار در هنگام زلزله، صرفاً درون صفحه اتفاق بیفتد و از جابه‌جایی خارج از صفحه و در نهایت واژگونی آن جلوگیری شود. این نبشی ها معمولاً به شکل L و از ورق گالوانیزه تولید می‌شوند و ابعاد و ضخامت آن ها بر اساس الزامات نشریه ۷۲۹ مشخص می‌گردد.
مزایای وال مش نسبت به وال پست فلزی
وال مش به دلیل مزایای متعدد نسبت به وال پست فلزی، به عنوان بهترین جایگزین آن در صنعت ساختمان سازی شناخته می‌شود و روز به روز در پروژه های جدید بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یکی از مهم ترین ویژگی های وال مش، سرعت و سادگی در اجراست. برخلاف وال پست فلزی، این سیستم نیازی به استفاده از وادارهای قائم و افقی، میلگردهای بستر و یا تجهیزات پیچیده و نیروهای متخصص ندارد و تنها با بهره گیری از توری فایبرگلاس و لایه های پلاستر قابل اجراست. همین مسئله باعث می‌شود علاوه بر صرفه جویی در زمان، هزینه های اجرایی پروژه نیز کاهش پیدا کند.
متریال مصرفی در وال مش سبک تر و مقرون به صرفه تر از مصالح فلزی است و همین امر بار مرده وارد بر ساختمان را کاهش می‌دهد. علاوه بر پروژه های در حال ساخت، وال مش برای استفاده در ساختمان های قدیمی نیز گزینه ای ایده‌آل است؛ زیرا بدون نیاز به تخریب یا صرف هزینه های سنگین می‌توان آن را اجرا کرد و دیوارهای غیرسازه ای را مهار نمود. همه این ویژگی ها سبب شده وال مش به عنوان روشی کارآمد، اقتصادی و مطمئن، جایگزینی مناسب برای وال پست فلزی در پروژه ها محسوب شود.
توری فایبرگلاس چیست
توری فایبرگلاس، نوعی پوشش مشبک ساخته شده از الیاف شیشه است که با رزین های پلیمری ترکیب شده و به شکل کامپوزیت فایبرگلاس در می‌آید. این ساختار باعث می‌شود توری، هم سبک و انعطاف پذیر باشد و هم مقاومت مکانیکی بالایی در برابر نیروهای کششی و فشار داشته باشد. فایبرگلاس ترکیبی از الیاف شیشه و رزین های مختلف است که نحوه استفاده و میزان این مواد در تولید، مستقیماً بر کیفیت و قیمت مش فایبرگلاس تأثیرگذار است. توری فایبرگلاس در دو نوع اصلی تولید می‌شود که هر یک ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند:
توری فایبرگلاس معمولی(E-glass): این نوع توری از الیاف شیشه استاندارد ساخته می‌شود و بیشتر برای محیط هایی مناسب است که در تماس مستقیم با مواد قلیایی (مانند پلاستر سیمانی و ملات های پایه آهکی) قرار نمی‌گیرند. مزیت اصلی توری E-Glass قیمت پایین تر آن نسبت به سایر انواع است؛ به همین دلیل در پروژه هایی که شرایط محیطی سخت و قلیایی ندارند، انتخاب اقتصادی تری محسوب می‌شود.
با این حال، به دلیل مقاومت پایین تر در برابر قلیا، در صورت استفاده در تماس مداوم با پلاستر سیمانی ، احتمال تخریب تدریجی الیاف و کاهش دوام وجود دارد. بنابراین توصیه می‌شود توری E-Glass بیشتر در پروژه های سبک یا محیط های داخلی که تماس مستقیم با پلاستر سیمانی ندارند استفاده شود.
توری فایبرگلاس مقاوم به قلیا(AR): این نوع توری فایبرگلاس با افزودن ترکیبات مقاوم به قلیا، مثل اکسید زیرکونیوم (ZrO₂)، تولید می‌شود که باعث افزایش مقاومت آن در محیط های قلیایی می‌گردد. وجود این لایه محافظ، باعث می‌شود الیاف حتی در تماس مستقیم با پلاستر سیمانی در طولانی مدت، استحکام خود را حفظ کنند. این نوع توری به دلیل دوام بالاتر، باعث افزایش طول عمر سازه و کاهش نیاز به تعمیرات و نگهداری در بلندمدت خواهد شد. البته طبیعی است که به دلیل فرآیند تولید پیچیده تر و استفاده از افزودنی های گران تر، قیمت مش فایبرگلاس مقاوم به قلیا بالاتر از نوع معمولی است.
عوامل موثر بر قیمت مش فایبرگلاس
قیمت مش فایبرگلاس تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل فنی و اقتصادی قرار دارد و نمی‌توان برای آن یک نرخ ثابت در نظر گرفت. اولین عامل مهم، نوع مش است. توری فایبرگلاس مقاوم به قلیا (AR) به دلیل دارا بودن ویژگی های مکانیکی و شیمیایی برتر، نسبت به مش معمولی قیمت بالاتری دارد. این ویژگی ها موجب افزایش طول عمر و مقاومت سازه می‌شوند و به همین دلیل در پروژه های حساس تر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یکی از عوامل مؤثر بر قیمت مش فایبرگلاس، گرماژ و ابعاد چشمه مش فایبرگلاس است. گرماژ در واقع میزان وزن توری در واحد سطح است که با واحد گرم بر متر مربع (g/m²) بیان می‌شود و نشان‌دهنده تراکم و مقدار الیاف به کار رفته در ساخت توری است. هرچه گرماژ بالاتر باشد، توری مقاومت و دوام بیشتری خواهد داشت. البته باید توجه داشت که بر اساس استانداردهای مربوط به مصالح ساختمانی، گرماژ مش فایبرگلاس نمی‌تواند کمتر از یک حد مشخص باشد، زیرا در این صورت کارایی لازم را نخواهد داشت.
ابعاد چشمه نیز عامل مهم دیگری است که به فاصله بین تار و پود توری اشاره دارد. این ابعاد در قالب استانداردهای مشخصی تولید می‌شوند و انتخاب آن ها با توجه به نوع کاربرد صورت می‌گیرد. توری هایی با چشمه ریزتر معمولاً برای سطوح حساس تر به کار می‌روند و تراکم و استحکام بیشتری ایجاد می‌کنند.
کیفیت مواد اولیه و فرآیند تولید نیز نقش پررنگی در تعیین قیمت دارند. استفاده از رزین های پلیمری مرغوب و الیاف شیشه باکیفیت، علاوه بر بهبود عملکرد مش، هزینه نهایی تولید را افزایش می‌دهد. همچنین برند تولیدکننده و استانداردهای رعایت شده در خط تولید می‌تواند اختلاف قیمت قابل توجهی ایجاد کند. در نهایت نوسانات بازار نیز بر قیمت مش فایبرگلاس اثرگذار است.
اجرای وال مش با استفاده از توری فایبرگلاس
پس از تکمیل مراحل اولیه که شامل طراحی دقیق و دریافت نقشه اجرایی وال مش، انجام متره و برآورد مصالح مورد نیاز و تهیه آن ها و همچنین آماده سازی سطح دیوار برای نصب است، اجرای لایه اول پلاستر آغاز می‌شود. این لایه به عنوان بستری برای چسبندگی توری یا مش فایبرگلاس به سطح دیوار عمل می‌کند و لازم است سطح آن دارای رطوبت مناسب باشد تا اتصال کامل و مطمئن با توری برقرار شود. ضخامت این لایه نیز نباید کمتر از حد استاندارد تعیین شده باشد تا مقاومت و استحکام لازم فراهم شود.
پس از اجرای لایه اول، توری یا مش فایبرگلاس بر روی سطح قرار می‌گیرد. مهم است که توری به طور کامل در داخل پلاستر قرار گیرد و هیچ گونه چین خوردگی، تاخوردگی یا فاصله ای بین توری و سطح دیوار ایجاد نشود. قرارگیری صحیح توری باعث می‌شود استحکام و دوام دیوار در برابر نیروهای جانبی به حداکثر برسد.
مرحله بعدی اعمال لایه دوم پلاستر است که وظیفه تثبیت و محافظت از توری را بر عهده دارد. این لایه باید کل سطح توری را به طور کامل بپوشاند و از نظر جنس و ترکیب با لایه اول یکسان باشد. ضخامت کافی این لایه و خشک شدن طبیعی آن باعث تثبیت بهتر توری فایبرگلاس می‌شود.
در نهایت، نبشی ها در بالای دیوار و پایین آن مطابق نقشه های اجرایی نصب می‌شوند. این قطعات باید با اتصالات مکانیکی مانند پیچ، پرچ یا جوش محکم شوند. در اجرای سرتاسری وال مش، نصب نبشی در کنار ستون ها نیز ضروری است تا دیوار به طور کامل مهار شود.
جمع بندی
وقتی پرسیده می‌شود وال مش چیست، پاسخ کوتاه آن یک سیستم نوین برای مهار دیوارهای غیرسازه ای در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و باد است. این روش با استفاده از توری فایبرگلاس و لایه های پلاستر، یکپارچگی بیشتری ایجاد کرده و به دلیل سرعت اجرا و صرفه جویی اقتصادی، جایگزینی مؤثر برای وال پست فلزی به شمار می‌آید. انتخاب درست مصالح، به ویژه توری فایبرگلاس استاندارد، نقشی اساسی در عملکرد این سیستم دارد.
شرکت سازند با ارائه مصالح باکیفیت و خدمات تخصصی، آماده پشتیبانی از پروژه های شما از مرحله مشاوره تا تأمین محصولات متناسب است. برای آشنایی بیشتر با راهکارها و خدمات این مجموعه، به وب‌سایت رسمی سازند مراجعه کنید.
شماره تماس : ۰۲۱-۸۸۱۰۸۱۹۷
آدرس سایت : www.sazand.co