یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد در دوران کودکی و بزرگسالی ممکن است با آن مواجه شده باشند لکنت زبان است. لکنت زبان یک اختلال گفتاری به شمار میرود و باعث میشود فرد در هنگام صحبت کردن، صدا، هجا یا کلمات را تکرار، قطع یا طولانی کند. فردی که دچار لکنت است ممکن است بداند که چه میخواهد بگوید؛ اما حالتی را تجربه میکند که گویی کلمات امکان جاری شدن ندارند. همچنین فرد مدام به تکرار یک کلمه میپردازد و یا در هنگام بیان هجاهای خاص مکث میکند.
بیماری لکنت زبان میتواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد؛ اما بیشتر در کودکان ۲ تا ۶ساله دیده میشود. حدود ۷۵ درصد کودکان با گذشت زمان لکنت خود را از دست میدهند اما ۲۵ درصد باقیمانده این مشکل را در بزرگسالی نیز تجربه میکنند.
لکنت زبان به چهار نوع مختلف تقسیم میشود که به شرح زیر هستند:
لکنت زبان عصبی
این لکنت زبان به دلیل وجود ناهنجاری یا اختلال در سیگنالهای بین مغز، اعصاب و عضلات به وجود میآید. این لکنت زبان به طور معمول ناشی از مشکلاتی نظیر ضربه مغزی، سکته مغزی، بیماریهای نرودژنراتیو یا تومور مغزی است.
لکنت زبان روانشناختی
این نوع لکنت زبان از مغز و به دلیل مسائل روانشناختی به شکل مستقیم سرچشمه میگیرد. تجربیات تروماتیک، استرس شدید و اضطراب میتوانند عامل این لکنت زبان باشند. به طور معمول کودکانی که در دورانی از کودکی خود دچار شوک یا ترس شدهاند به این لکنت زبان دچار میشوند.
لکنت تونیک (بلوکی)
این نوع لکنت زبان مشخصههایی همچون مکثهای طولانی و قفل شدن عضلات گفتاری هنگام تلاش برای بیان کلمات مشخص دارد. افراد مبتلا به این لکنت در گفتار دچار توقف و سکون میشوند به شکلی که گویی توانایی این را ندارند که کلمهای را شروع کنند یا آن را ادامه دهند.
لکنت کلونیک (ریتمیک)
نشانه این نوع لکنت تکرار سریع و مکرر صداها، هجاها یا کلمات کوتاه است. افراد مبتلا به لکنت کلونیک یک سیلاب یا صدای اولیه کلمه را به شکل مکرر تکرار میکنند.
درمان بیماری لکنت زبان از اهمیت بالای برخوردار است؛ زیرا این بیماری میتواند با اختلال در گفتار فرد باعث مشکل در برقراری ارتباطات و به این ترتیب مشکلات روحی و روانی بسیاری برای او شود.
بیماری لکنت زبان به شکل کامل قابل درمان نیست؛ اما با راهکارهای مختلف میتوان به بهبود گفتار کمک کرد. این بیماری به روشهای متعددی درمان میشود که با توجه به سن و اهداف ارتباطی فرد میتوانند انتخاب شوند. اینکه کدام روش مناسب فرد است پس از بررسی وضعیت بیمار و نوع لکنت میتواند تعیین شود.
روشهای درمان لکنت زبان
همانطور که گفته شد روشهای مختلفی برای درمان بیماری لکنت زبان وجود دارد. به طور معمول از روشهای زیر به عنوان روشهای درمان لکنت زبان نام برده میشود:
گفتار درمانی
یکی از بهترین و رایجترین روشهای درمان لکنت زبان گفتار درمانی است. برای انجام گفتار درمانی فرد متخصص یا گفتار درمانگر در ابتدا ریشه مشکل لکنت فرد را با صحبت کردن در مورد زندگی و گذشته فرد مشخص میکند و سپس با توجه به وضعیت فرد درمان مناسب انتخاب میشود. این رویکرد شامل فعالیتها و تمرینهای مختلفی است که نقش مهمی در بهبود کنترل گفتار و کاهش شدت لکنت دارند.
رویکردهای روانشناختی
درمانهای روانشناختی همچون درمان شناختی – رفتاری (CBT) میتواند در کاهش اضطراب و استرس مرتبط با لکنت و هم چنین در کار با باورها و نگرشهای منفی که بر روی لکنت تأثیرگذار هستند مفید باشد. این رویکرد به افراد برای مقابله با احساسات منفی ناشی از لکنت کمک میکند و باعث بازسازی اعتماد به نفس افراد میشود.
استفاده از فناوری
به تازگی استفاده از فناوریهای پشتیبان همچون دستگاههای تأخیر شنیداری الکترونیکی (DAF) و تکنولوژی تقویت فرکانس (FAF) برای درمان لکنت گسترش یافته است. این دستگاهها در نحوه دریافت صدا توسط فرد مبتلا تغییراتی را ایجاد میکنند و باعث کاهش شدت لکنت میشوند.
دارودرمانی
با اینکه هنوز محققان نتوانستهاند داروی خاصی برای درمان لکنت پیدا کنند؛ اما استفاده از داروهای آرامبخش و ضداضطراب مانند هالوپریدول، ریسپریدون، الانزاپین و زیپرازیدون میتوانند در کنترل لکنت در افراد بزرگسال مؤثر باشند.
روشهای نام برده به عنوان روشهای درمان لکنت زبان معرفی میشوند. از میان این روشها گفتار درمانی به عنوان بهترین روش معرفی میگردد؛ زیرا تاکنون نتایج به دست آمده از این روش درمانی به نسبت دیگر روشها موفقیتآمیزتر بوده است.
جهت درمان لکنت افراد باید به کلینیکهای گفتار درمانی که به شکل تخصصی به درمان اختلالات گفتاری میپردازند مراجعه کنند. یکی از این کلینیکها که از تخصص و تجربه گفتار درمانگران خبره بهره میبرد کلینیک گفتار درمانی آسان است که افراد میتوانند از خدمات آن بهره ببرند.
هزینه درمان لکنت زبان با گفتار درمانی
یکی از مواردی که برای افراد در هنگام درمان لکنت زبان با گفتار درمانی بسیار اهمیت دارد بررسی هزینه آن است. این هزینه با توجه به موارد متعددی تعیین میشود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تخصص و تجربه گفتار درمانگر: به طور معمول گفتار درمانگران با تجربه و دارای مدارک تخصصیتر هزینه بیشتری را از افراد جهت گفتار درمانی دریافت میکنند.
تعداد جلسات مورد نیاز: وضعیت لکنت فرد و نیاز او به تعداد بیشتر جلسات درمانی میتواند بر روی هزینه درمان لکنت زبان با گفتار درمانی تأثیر بگذارد. اگر فردی به جلسات بیشتری نیاز داشته باشد هزینه درمانی او افزایش مییابد. - نوع درمان: اینکه جهت درمان اختلال از چه روش گفتار درمانی استفاده میشود و آیا در روند گفتار درمانی به دستگاههای خاصی نیاز است میتواند بر روی هزینهها اثرگذار باشد.
موارد گفته شده همگی باعث اختلاف قیمت جلسات گفتار درمانی میشوند.
از آنجایی که روند گفتار درمانی لکنت زبان روند حساسی است و افراد نباید کیفیت گفتار درمانی را قربانی قیمت آن کنند بسیار مهم است جهت گفتار درمانی لکنت زبان به مراکز تخصصی مراجعه کرد که از تخصص گفتار درمانگران آن و تجربه آنها اطمینان داشت.
یکی از مراکزی که میتوان با اطمینان خاطر جهت درمان لکنت زبان به آن مراجعه کرد کلینیک گفتار درمانی آسان نام دارد که میتواند به درمان اختلالات گفتاری همچون لکنت زبان کمک کند.